Her Metin Hızlı Okunur mu - Hızlı Okumak Zaman Kaybı mı?

Her Metin Hızlı Okunur mu – Tuhaf bir dünyada yaşıyoruz; her düşünce, görüş veya iddia kendi zıddını içinde barındırıyor. Belki de kavramların anlaşılması, zıddının anlaşılmasını gerektiriyor. Sıcaklık olmasa soğukluğu, ıslaklık olmasa kuruluğu, bilgi olmasa cehaleti vb. anlayamayacaktık. “Okumak” ve “hızlı okumak” kavramları da gelişime kapalı insanların zoraki yanlış yorumlarıyla mağdur edilmiş kavramlardır. Oysa, bir sanatın değerini, bir sanatkarın emeğini o sanatta veya beceride usta olanlar anlayabilir.

İster hayatın koşuşturmacası içinde zamanı olmayanların, isterse emekli olmuş zamanı bol, kitap hastalarının kısa sürede çok sayıda kitap, metin, rapor gibi okuma materyallerini okuması için okuma becerisine ya da hızlı okuma becerisine ihtiyaçları vardır.

Ancak hızlı okuma kavramı ve içeriği hakkında doğru bilgi sahibi olmayanların ileri geri konuştuklarını veya yazdıklarını biliyoruz. Hızlı okuma felsefesini anlamamış olan bu insanların alıp veremediği nokta, gözün periferik (çevresel) görme özelliğinden faydalanıp, anlamayı önemsemeden yalnız göz hareketleriyle okumayı tavsiye etmeleri ve bunu da “Hızlı okuma” olarak lanse etmeleridir. Oysa detayları görmek ve okuduklarınızı anlayarak hafızanızda korumak istiyorsanız, böyle sadece göz fonksiyonları üzerinden yapılacak bir okuma sizi hedefinize ulaştırmaz; çünkü “hızlı okuma” ifadesiyle kastedilen “Anlayarak hızlı okumak”tır.

Her Metin Hızlı Okunmalı mı?

Bu sorunun yanıtı sizin “hızlı okuma” kavramından ne anladığınıza bağlıdır. Beynin sağ ve sol lobunu birlikte kullanarak, hafıza tekniğine uygun olarak okursanız, okuduğunuz her ne olursa olsun, anlayarak hızlı okursunuz. Bir şiiri duyarak ve hissederek okumak, ritmi ve kafiyeleri ile birlikte anlam vurgulamalarını yaparak okumak da bir anlayarak hızlı okumadır. Bu durumda şiir gibi beynin hipokampus bölgesini harekete geçirici ritim ve duyuların hareketliliği, şiirin -istemeseniz de- hafızanızda yer ettiğini göreceksiniz. Nitekim İstiklal marşını şiir olarak okunduğunda çoğu kere doğru okuyamadığımız halde, bir müzik (ritim) eşliğinde okunduğunda 10 kıtasını da hafızamıza alabiliyoruz.

Ayrıca okuyacağınız metnin konusu size tamamen yabancıysa, hatta oldukça “teknik” bir konuysa, okuduğunuz bu metinlerin zihin haritasını veya beyin haritasını çıkarmak hızlı ve hafızada kalıcı bir şekilde öğrenilebileceğini ispat etmektedir. Hızlı okuma yoluyla okuma probleminin üstesinden gelmenin tek yolu, size yabancı olmayan konuların yer aldığı metinler ile bu metinlerle ilgili kelime dağarcığınızı ve dil becerilerinizi geliştirmektir; çözüm daha fazla okumaktır.

Konuyu biraz daha derinleştirelim.

Bazı İnsanlar Hızlı Okumaya Neden Karşı Çıkıyor?

İnsan denilen dünyalının şöyle bir olumsuz davranışı var: Abartmak…

Sevdiği, beğendiği, hoşuna giden şeyleri abartarak kendini veya beğendiği şeyi diğer insanlara empoze etmeye çalışıyor.

Bunu, kimi insan bir gelir elde etmek amacıyla yaparken, kimi şöhret budalası olduğu için yapıyor. Sonuçta abartma yoluyla para kazanmayı, sosyal statü elde etmeyi veya diğer insanlar üzerinde üstünlük sağlamayı amaçlıyor.

Önemli bir örnek: Hızlı okuma konusunda, dakikada okunabilir ortalama kelime sayısı 1350’dür. Böyle bir biyolojik sınırımız vardır. Ama gelin görün ki, hızlı okuma piyasasında Batıdan Doğuya inanılmaz abartılı rakamlar uçuşmaktadır. Piyasadaki silik rakamlar öylesine abartılmıştır ki, ülkemizde TRT ve diğer kanallar bile böyle atmasyon sahnelere teşne olabilmiştir. İzleyiniz!

Hızlı okuma kurslarının en mütevazı iddiası, mevcut okuma hızını 2-3 katına çıkarabilmektir. İnsanlara karşı dürüst davranan kursların söyleyebileceği budur. 7.500 kelime, 11000 kelime ve hatta 38000 kelime okuduğunu veya okutabileceğini söyleyen tüccarlara karşı uyanık olunması gerektiği bilimsel olarak da kanıtlanmıştır.

Ne yazık ki, bu sorun ülkemizde olduğu gibi dünyada da yaşanmaktadır. 2000’li yılların başında, “Hızlı Okuma Dünya Rekoru” iddiaları tartışmaya açıldı. Amerika Birleşik Devletleri’nden Howard Stephen Berg, dakikada 25.000 kelime hızla hızlı okuma ile Guinness Dünya Rekoru sahibi olduğunu iddia edince, Filipinler’den Maria Teresa Calderon da dakikada 80.000 kelime okuma hızı ve% 100 anlama ile kendisini şampiyon ilan etti. Tüm bu olumsuzluklar üzerine, dünya beyin olimpiyatları başlatıcısı ve tek yetkili MEMORIAD, 2015 yılında duruma el koyarak uluslararası yarışmalarda, hızlı okuma kategorisi için hızlı okuma rekorları konusunda dünya standartları belirlemiştir.

Guinness, şu anda hızlı okuma rekorları yayınlamamaktadır. Nedenini daha nasıl anlatmalı ki?

Bu bölümün başında sorduğumuz “Bazı insanlar neden Hızlı Okumaya karşı çıkıyor?” sorusunun cevabı, abartıcı, rasyonel olmayan kelime sayısı söyleyen atmasyoncular ve “mahallenin namusunu kirleten” insanlar olduğu anlaşılıyor.

Eh, Guinness, sonuçta neden hızlı okuma yarışmalarında böyle ipe sapa gelmez uçuk kelime sayısını onaylasın ki?

Hızlı Okumanın Temelleri

Hızlı okuma, okuduğunuz büyük metin gruplarını farkında olarak, isteyerek ve anlayarak okumaktır. Yani hızlı okuma aynı zamanda hızlı özümseme sanatıdır.

Hızlı okuma, dakikada ortalama okuma hızınızı iki, ya da üç katına çıkarmayı vaat eder. Ancak, bu kuru lafla olmaz; bu vaadi yerine getirmek için bazı farklı teknikler veya temel bilgilere sahip olmanız gerekiyor.

İşte bazı pratikler:

İlk teknik, tek tek kelimeler yerine cümle gruplarına odaklanarak ve okurken iç seslendirme yapmadan okuyun.

İkinci teknik, metni okurken, sözcükleri ve satırı takip etmek için bir işaretçi olarak parmağınızı veya elinizi kullanın. Benzer bir temel teknik, okurken cümlelerin, özellikle de konu cümlelerinin altını çizmek için kalem de kullanabilirsiniz.

Üçüncü teknik, gerektiğinde okumaya başlamadan önce metni bir defa da olsa gözden geçirmektir. Yazıları bir satırda değil, farklı şekillerde tarayın ve anahtar kelimeler üzerinde durun. Ayrıca, bir yazının ana noktalarını anlamak için başlığı, alt başlıkları ve konu cümlelerini okuyun. Anahtar kelimeleri arayın.

Diğer kurallar konsantrasyon ve dikkat dağıtıcı şeylerden kaçınmaktır.

—– Sponsor Bağlantı —–

ANZAN MEGA ARİTMETİK KONSANTRASYON VE BEYİN EGZERSİZLERİ EĞİTİMİ

5-12 YAŞ ARASI ÇOCUKLAR İÇİN

—– Yazının Devamı —–

Artık metinler, kağıt yerine dijital cihazlarda daha dinamik bir şekilde sunulabildiğinden, ekrandaki metin sunumları daha hızlı ve daha anlaşılır okumamızı sağlayacaktır.

Beyin / Zihin haritası gibi teknikler, okuyucuda hızlı seri görsel sunum sağladığından oldukça faydalıdır.

Başka bir yol, okuduğumuz metinleri farklı renklerle vurgulamaktır.

Bu da satır atlamaktan veya cümleleri tekrar etmekten kaçınmaya yardımcı olur. Böylece okuma hızınızı artırır.

Hızlı Okuma Gerçekten İşe Yarıyor mu?

Hızlı okuma işe yarar; ancak bu, okuma hedefinize, okuduğunuz konuyla ilgili kelime dağarcığınıza ve ne kadar iyi okuduğunuza, öğrenme amaçlarınıza bağlı olarak değişir.

Metnin hızı, anlaşılırlığı ve tutarlılığı, bilgiyi sindirmenin ve en önemli kelimeleri tanımanın sizin için ne kadar kolay olduğuna bağlıdır.

Okumak, yeni bir şey öğrenmek veya bilgi edinmek için yazılara bakmaktır.

Öte yandan, göz atma, metinle ilgili genel bir bakış elde etmek için belirli kelimeleri arama ve metinlerin üzerinde gezinmektir. Bu nedenle, bu tip okuma, anlayarak hızlı okumaya eşit olamaz. Çünkü anlayarak okuma, metnin derinlemesine anlaşılmasıdır. Oysa göz atma, genel bir fikir elde etmek için yapılır.

Bu makalenin üçüncü paragrafında söz ettiğimiz gibi, bazı sözde bilimsel makaleler, hızlı okumaya karşı çıkarken, dayanak olarak sadece “gözle okuma” fikri üzerinden hareket ediyorlar. Onlar için hızlı okuma görme keskinliği ve göz sekmesi ve hızlı göz hareketleri ile sınırlıdır. Bu vahim bir yanılgıdır ve hızlı okumanın “h”sini bile anlamamanın bir işaretidir.

Okumak sadece görme ile ilgili değildir. Metni anlamak, cümleleri bir araya getirmek ve onlardan anlam çıkarmak için beynin etkin kullanılmasına ihtiyaç vardır.

Kimlerin Okumayı Daha Fazla Hızlandırması Gerekiyor?

Her Metin Hızlı Okunur mu – Kişisel olarak, herkesin hızlı okumaya ihtiyacı vardır. Ancak bazı meslekler, özellikle sosyal alan meslekleri hızlı okumayı daha fazla gerektiriyor. Hukukçular, Sosyal bilimciler, siyasetçiler, öğrenciler vb. birçok kesimden insanlar okumayı hızlandırmalıdır.

Çok fazla bilgiyi hızla özümsemesi gerekenler, dikkat süresi kısa olanlar ve uzun süre odaklanmakta güçlük çeken kişiler için de hızlı okuma vazgeçilmez bir tekniktir.

Hızlı okumayı engelleyen durumlar

Teknik veya bilimsel makaleler ve dergileri çok hızlı okursanız, özellikle konuyla yeni tanışıyorsanız, anlamanız aynı hızda olmayabilir. Okuyucular bu tip yeni konuların çoğunu içselleştirmek için normal hızda okumalı ve akıllı olmalıdır.

Dikkat süreleri kısa olan insanlar okumayı hızlandırmakta zorlanırlar. Konsantrasyonu sağlayamazlar. Hızlı okuma, okuyucunun metinleri incelerken ve alırken konsantre olmasını gerektirir.

Zayıf okuyucular veya okuma deneyimi çok az olan veya hiç olmayanlar hızlı okumada zorluk yaşayacaklardır. Çoğunlukla, hızlı okuma, geniş bir okuma yelpazesi üzerine inşa edilmiş kelime dağarcığına dayanır.

Ayrıca zihinsel kötü görselleştirme de hızlı okumayı engeller. Görselleştirme, hızlı okumanın temelidir. Kelime parçalarını gözden geçirir ve konuyu zihinde görselleştirirsiniz.

Özetle

Yazının başlığındaki soruya gelince… Verilecek tek yanıt; “Evet”, “Her metin farklı strateji kombinasyonlarıyla hızlı okunabilir.” Ayrıca “Hızlı okumak bir zaman kaybı değil, tersine, zaman tasarrufudur.” Yalnız, yapmanız gereken okumanızı hızlandırmak için doğru egzersiz uygulamaları yapmak, vakit ve imkan ölçüsünde uzmanından eğitim almak da önemli tavsiyelerimiz arasındadır.