Okuma ve Anlama Hızı – Daha fazla bilgi sahibi olmak her zaman başarı için önemli olmuştur. Ancak modern yaşam o kadar hızlı değişiyor ki yeni bir şeyler öğrendiğinizde bile bir bakıyorsunuz edindiğiniz bilgi tarih olmuş, gündemden düşmüş ve modası geçmiş oluyor.
Peki bu noktada ne yapmak gerekiyor? Daha hızlı öğrenebilmek! Öğrenmenin kolay ve pratik yollarından biri ise okumak! Ama bunun yanı sıra merak edilen, öğrenilecek, okunacak o kadar çok bilgi var ki! Dolayısıyla bu pratik yolda gittikçe zorlaşıyor. Ancak bu hıza yetişmenin de bir yolu var: hızlı okumak! Dolayısıyla okuma hızınızı ve anlama kapasitenizi geliştirmeniz gerekmektedir. Yani söz konusu durum yine okuma ve anlama hızı üzerinde buluşuyor. Elbette bunun için disiplinli bir çalışma şart olacaktır. Bu sayede becerilerinizi geliştirebilir, ilerleyebilirsiniz. Bunun için size aşağıdaki bölümde başlangıç olarak okuma ve anlama hızı için 8 egzersiz önerimiz olacak. Elbette bundan çok daha fazlası da var. Ancak bunlarla başlayabilirsiniz:
1- Ağaçlara Odaklanmadan Önce Ormanı Kavrayın!
Hızlı okuma elbette bir okuma metni üzerinden gerçekleştirilmektedir. Üzerinde çalıştığınız, okuduğunuz metin veya metinleri değerlendirin. Öncelikle metindeki önemli noktaları bulun ve diğer metni süslemek, yazıyı arttırmak için yazılmış kısımlar, ara cümleler, daha fazla açıklayıcı bilgiler gibi ikincil derecede olan noktaları temizleyin. İlk olarak ana başlığı ve alt başlıkları okuyun. Sonra metin bölümlerinin ilk ve son paragraflarını okuyun; yazarın üslubuna alışın. Özetle; ağaçlara odaklanmadan önce ormanı kavrayın. Hızlı eliminasyondan sonra ana fikri tanıyın.
2- Sorular Sorun!
Hızlı okuma yaptığınız metinde okumayı bitirdiğiniz an cevaplarını bulmak istediğiniz sorular oluşturun. Çünkü her yazı bazı soruların yanıtlarıdır. Daha sonra hazırladığınız sorularınızın cevaplarını bulmayı düşünün. İlgi alanlarınıza ve okuma sonrası ne almak istediklerinize odaklanın; ana fikirle ilgisi olmayan kısımlar atlayın. Elbette okuduğunuz her şeyi hatırlamanız imkansızdır. Bu yüzden ihtiyaçlarınızla ilgili ortaya çıkardıklarınızı öğrenin. Bu okuma sonrası ne almanız gerektiğini tam olarak biliyorsunuz zaten.
3- İç Sesle Okumayın!
Çocuklar okumayı sökmeye çalıştıklarında kelimeleri fısıldayarak veya yumuşak bir şekilde söylerler. Bir sonraki aşamada, sessizce okurlar, ama yine de her bir kelimeyi sesli söylemiş gibi dudaklarını hareket ettirirler. Yetişkinler olarak kelimeleri beynimizde söyleriz. İşte buna “İç Sesle Okuma” denilmektedir .Ancak iç sesle okuma daha hızlı okumamıza izin vermez. Çünkü sadece dudaklarınıza hakim olduğunuz kadar hızlı gidebilirsiniz. Konuşma hızı dakikada ortalama 150 kelime iken okuma hızı dakikada 200-300 kelimedir. Yani daha hızlı okumak için o sesi içinizde susturmanız gerekiyor. Nasıl mı? Okurken müzik dinlemek yardımcı olur. Önce kavrama becerinizi yavaşlatsa da kısa bir zaman sonra konsantrasyonunuzun arttığını göreceksiniz. Paradoksal olarak sizi daha önce dikkatinizi dağıtan müzik, daha hızlı odaklanmanıza ve öğrenmenize yardımcı olacaktır. Ancak her müzik değil! Burada okuma hızınızı artıran ve bu amaçla hazırlanmış olan BİO RİTMİK LARGO müziği dinleyebilirsiniz.
4- Kelime Gruplarını Okuyun!
Çocuklar sesleri, sonra da heceleri birleştirmekle okumayı öğrenirler. Daha sonra cümleleri anlamak için kelimeleri anlamaya odaklanırlar. İşte tam burada durun! Çünkü bazı cümleler kelime gruplarından oluşmaktadır. Kelimenin bireysel anlamından çok oluşturduğu cümlenin anlamı anlaşılacak şekilde okunmalıdır. Nasıl başlayacağınızı açıklayayım: Bir kalem alın ve sayfayı 3 sütuna bölün. Her bir satır 2 ila 4 kelime alacak kadar genişlikte olsun. Bu kelimeleri, bir sütundan diğerine atlayarak birlikte okumayı deneyin. Düşündüğünüzden daha kolay. Bir müddet sonra sütunlara ihtiyacınız olmadığı gibi bazı kelimeleri görmüş gibi okumuş olacaksınız. Aynı kuralı anladığımız kelimelere uyguluyoruz. Her harfi okuyoruz ama tüm kelimeyi okumuyoruz. Böylece ayrı kelimeleri okumak yerine bir defada kelime gruplarını okuyorsunuz.
5- Parmak, Kalem veya Pointer Kullanın!
Okurken cümleyi takip etmek için parmağınızı kullandığınız çocukluk yıllarınızı hatırlayın. Neden bıraktınız ki? Çünkü bu basit yöntem, biz yetişkinlerin okuma hızını iyileştirmek için de harikadır. Amacımız sadece takip etmek değil, okumayı hızlı yapmak. Parmağınız gözleriniz için bir izleyici gibi davranır; sadece odaklanmakla kalmaz, aynı zamanda okuma hızını da ayarlar. Okurken ve anlamaya çalışırken hızınızı artırmaya devam edin.
6- Kelime Dağarcığınızı Genişletin!
Bir kelimenin anlamını bilmemek okumayı yavaşlatabilir. Kelime dağarcığınız ne kadar geniş olursa anlamını bilmediğiniz kelime sayısı azaldığı için daha zaman kaybedersiniz. Eğer dağarcıkta yeterli kelime bilgisi yoksa sürekli durmanız ve anlamını araştırmanız için zaman ayırmanız gerekir. Bu da amacınızdan sapmak demektir. Boş zamanınız olduğunda yeni kelimelerin anlamlarını öğrenin. Hem okuma becerilerinizi hem de genel entelektüel düzeyinizi artıracaktır.
7- Hatırlama Oyunu Oynayın!
Bir kitabın her sayfasının sonunda veya bir makaledeki birkaç paragrafın sonunda okuduğunuz metne ara verin. Okuduğunuzun ana fikrini, olayları, kişileri ve var olan diğer detayları hatırlamaya çalışın. Paragrafların sağ ve sol tarafındaki boşluklara konuyla ilgili anahtar sözcük yazın. Bunu yaparsanız anlama gücünüz de artacaktır.
8- Hedef Koyun ve Gelişiminizi İzleyin!
Hedef ve disiplin! Hedef koyun ve okuma-anlama hızınızı belirli aralıklarla ölçün. Küçük adımlarla ama daima ileriye doğru daha hızlı ilerlemek için kendinizi yavaşça itin. Başlangıçta dakikada kaç sayfa / kelime okuduğunuza dair bir sınav yapın kendinize. Ardından ulaşmak istediğiniz dakika başına kelime sayısı için bir hedef belirleyin. Unutmayın ki okuma becerilerini geliştirmek, zihinsel ve profesyonel gelişimin anahtarıdır. Ama mutlu bir şekilde öğrenmekten kopmamaya dikkat edin. Başarıyı ve büyümeyi eğlenceli yapmalısınız. Nereden başlayacağınızdan emin değilseniz ve okuma ve anlama hızınız ölçmek istiyorsanız www.hizliokuma.org sitesinden kendinizi test edin!
Sonuç: Bukalemun Testini İzleyin!
Aşağıdaki videoda Dünya Hafıza şampiyonu Melik Duyar’ın anlatımıyla Bukalemun açıklamasını izleyin! İnsan beyninin kapasitesinin hızlı okuma gibi kolay becerilere nasıl yeter de artar olduğunu göreceksiniz!
Tavsiye Edilen Makaleler:
Hızlı Okumayı Öğreniyorum – Zor mu, Kolay mı?
Hızlı Okuma Kaç Yaşında Veya Ne Zaman Başlamalı?
10 Kat Daha Hızlı Öğrenmek İçin Okuma Hızı Nasıl Geliştirilir