Beyin Haritaları

Zihin Haritası Tekniği – Not Tutmada Etkili Bir Yaklaşım

Zihin Haritası Tekniği – Bir konu veya bir fikir üzerinde hiç beyin fırtınası yaptınız mı? Birbirinden karmaşık veya iç içe girmiş düşünceleri birbirinden ayrıştırıp aralarında ilişkiler kurarak görselleştirmek beynimizi daha etkin kullanmayı kolaylaştırmaz mı?

Mega Hafıza ve Hızlı Okuma Derneği olarak verdiğimiz eğitimlerde “Beyin Haritaları / Zihin Haritaları” konusuna da her zaman dikkat çekiyoruz. Mega Hafıza Uzmanı ve Memoriad Mental Sporlar Antrenörü dostum Sn Göksel Ağma‘nın ATV Haber’de “Beyin Haritalarının Derslerde Kullanımı” konusundaki konuşmasını izleyince, onun söylediklerini  desteklemek adına hemen ben de bu konuda bir makale yazmaya karar verdim. İlgili haber videosunu aşağıda verilen klipten izleyebilirsiniz.

Zihin Haritası tekniği, öğrenmeyi destekleyen, bilgi kaydını geliştiren, farklı gerçeklerin ve fikirlerin nasıl ilişkili olduğunu gösteren ve yaratıcı problem çözmeyi geliştiren yararlı bir tekniktir. Daha fazlasını öğrenmek için okumaya devam edin.

Zihin Haritası tekniği, Beyin Haritası,  Kavram Haritalama, Püskürtme Diyagramları ve Örümcek Diyagramları da denilen bu teknikle iş ve özel hayatınızda yenilik yapmaya ne dersiniz?

Memoriad Dünya Mental Sporlar Türkiye Başkanı Melik Duyar’a sorduk. İşte onun kelimeleriyle “Zihin Haritası Nedir?” sorusuna cevap olarak verdiği alternatif zihin haritası tarifleri:

Zihin haritası tekniği, bilginin beyinde ilişkisel organizasyonu için kullanılan ve beynin her iki yarım küresini de uyararak öğrenmeyi kolaylaştıran bir çeşit not tutma ve yaratıcı düşünme aracıdır.

***

Zihin haritası, aralarındaki yapısal düzenle ilgili olarak bir endişe duymadan, düşünceler arasında organik olarak beyin fırtınası yapmanın kolay bir yoludur. Özellikle analiz ve bilgilerin hatırlaması için fikir ve düşüncelerin görsel olarak yapılandırılmasında büyük kolaylıklar sağlamaktadır.

***

Zihin haritası tekniği düşünce ve bilgilerin hiyerarşik yapısını ve bir bütünün parçaları arasındaki ilişkileri gösteren bir diyagramdır.

***

Zihin haritası tekniği, kullanıcının merkezi bir kavram etrafında sezgisel bir çerçeve oluşturmasını sağlayan doğrusal olmayan bir grafik düzeni kullanarak merkezi bir kavram veya konu etrafında bağlantılı ve düzenlenmiş görevleri, kelimeleri, kavramları veya öğeleri temsil eden bir diyagramdır.

***

Zihin haritası tekniği, tekdüze bilginin uzun bir listesini, beyninizin doğal bir şey yapma biçimine uygun olarak çalışan renkli, akılda kalıcı ve son derece düzenli bir şemaya dönüştürülmüş halidir.

***

Zihin haritası basitleştirilmiş bir içerik yönetim sistemi olarak da kullanılabilmektedir. Düzenli kalmak için tüm verilerinizi merkezi bir konumda depolamanıza olanak tanımaktadır.  Kaynak (1) 

Zihin Haritası Tekniği  Hakkında

Zihin Haritalarının temeli Exeter Üniversitesi Eğitim Bilimleri’nden Dr Howe’un iyi not mukayeseleri araştırmalarına dayanmaktadır. Not almak için geleneksel olarak kullanılan liste formatı yerine iki boyutlu bir yapı kullanırlar. Bu, zihnimizin hatırlaması kolay ve gözden geçirmesi hızlı bulduğu bir biçimde tutulduğu için bilgilerin hatırlanmasını kolaylaştırır.

İyi bir Zihin Haritası, konunun “şeklini“, bireysel noktaların göreceli önemini ve gerçeklerin birbiriyle ilişki yollarını gösterir. Araştırmalar, iş planlaması ve strateji geliştirme gibi karmaşık bilgilerle uğraşırken bunun özellikle yararlı olduğunu göstermektedir.

Zihin Haritaları, geleneksel notlardan daha derli topludur ve genellikle kağıdın sadece bir yüzünü kaplar. Bu, ilişkiler kurmanıza ve yeni fikirler üretmenize yardımcı olur. Ayrıca önceden çizmiş olduğunuz bir Zihin Haritasına bile kolayca yeni bilgiler ekleyebilirsiniz.

Zihin Haritalama, büyük projeleri veya konuları yönetilebilir parçalara ayırmanıza da yardımcı olabilir, böylece bunalmadan ve önemli bir şeyi unutmadan etkili bir şekilde plan yapabilirsiniz.

Zihin Haritası Tekniğini Ne İçin Kullanabilirim?

Zihin Haritalarını aşağıda verilen amaçlar için kullanmak yararlıdır:

Bireysel ve grup olarak beyin fırtınası yapmak,

Özet çıkartmak,

Not tutmak,

Farklı kaynaklardan gelen bilgileri birleştirmek,

Karmaşık sorunlar üzerinde düşünmek,

Bilgiyi net bir şekilde sunmak,

Bilgiyi incelemek ve hafızaya yerleştirmek.

Zihin Haritaları, zihninizdeki bilgileri tazelemek için de iyidir. Bir Zihin Haritasının şeklini ve yapısını hafızaya aldığınızda, sadece Haritaya hızlıca bakarak, içerdiği bilgileri hatırlamak için ihtiyaç duyduğunuz ipuçlarını çoğu zaman alabilirsiniz. Araştırmalar, örneğin bir dil öğrenirken bunun onları çok değerli kıldığını göstermiştir.

Zihin Haritaları ile gerçekten yaratıcı olabilirsiniz, bu yüzden yaratıcılığı artırmak için de harikadırlar. Renkler, resimler veya çizimler eklediğinizde, bunlar bir sanat eserine bile benzeyebilir!

HO

Temel Adımlar – Zihin Haritası Nasıl Çizilir

Konu çok geniş olduğu için bu bölümde zihin haritasının temel adımlarına değinmeye çalışacağım. Ortaya çıkan sonuç tam olarak bir “Zihin Haritası” olmasa ve beynin sağ yarım küresini bütünüyle içermese de anlatılan adımlar akış açısından size kaba bir fikir verecektir. Temel bir Zihin Haritası çizmek için şu beş temel adımı izleyin:

Adım 1. Araştırmakta olduğunuz konunun veya projenin başlığını bir sayfanın ortasına yazın ve aşağıdaki şekil 1’de gösterildiği gibi etrafına bir daire çizin. Adımlerın izahı, aşağıda basit bir örnek olarak “Başarılı Bir Sunum Yapmak İçin Gereken Eylemler“in bir Zihin Haritası olarak gösterilmiştir.

Şekil 1.

Adım 2. Konunun alt başlıklarını veya konunuzla ilgili önemli gerçekler veya görevleri düşünürken bu daireden dışarıya doğru çizgiler çizin. Bu dairelerin içine konu başlıklarınızla etiketleyin. (Aşağıdaki şekil 2’ye bakın.)

Şekil 2.

Adım 3.

Bir sonraki adım, bilgi düzeyini (örneğin, ilgili alt konular, görevler veya gerçekler) ortaya çıkarmak için konunun derinliklerine dalın. Ardından, bunları ilgili alt başlıklara bağlayın. (Aşağıdaki şekil 3’e bakın.)

Şekil 3.

Adım 4.

Bir sonraki gerçekler, görevler ve fikirler için süreci tekrarlayın. Uygun başlıklardan çizgiler çizin ve bunları aşağıdaki şekil 4’te gösterildiği gibi etiketleyin.

Şekil 4.

Adım 5.

Yeni bilgiler keşfettikçe veya ek görevler düşündükçe, bunları uygun yerlere Zihin Haritanıza ekleyin.

Eksiksiz bir Zihin Haritası, merkezden her yöne yayılan ana konu satırlarına sahip olabilir ve alt konular, bunlar gibi her bir dal ağacın gövdesinden ayrılır. Ürettiğiniz yapı için endişelenmenize gerek yok; bu kendi kendine gelişecektir.

Mega Mental Aritmetik - Çocuklar için Konsantrasyon ve Zeka Eğitimi

Zihin Haritalarını Etkili Kullanmak

Zihin Haritası formatında nasıl not alacağınızı anladıktan sonra, onları daha ileriye götürmek için kendi kurallarınızı geliştirebilirsiniz. Aşağıdaki öneriler, Zihin Haritalarınızdan en iyi şekilde yararlanmanıza yardımcı olabilir:

Beş Adımda Zihin Haritası Nasıl Hazırlanır?

1-) Boş sayfanızı yatay olarak tutun. Bunun sebebi aktif görme alanınızın yatay olarak daha geniş olmasıdır. Amaç büyük resmi tek bakışta görebilmektir. Ana başlığı sayfanın ortasına bir şekil veya resim olarak koyun. Destekleyici bir anahtar kelime de kullanılabilir. Zihin haritasının merkezden başlamasını  nedeni her yönde dallanma özgürlüğü vermesidir.

2-) Ana konuya bağlanacak ikinci derecedeki başlıkları merkezden, üçüncü derecedeki bilgileri kendisiyle ilgili ikinci derecedeki kolların ucundan ve dördüncü derecedeki bilgileri kendisiyle ilgili üçüncü derecedeki kolların ucundan kollar şeklinde dallandırarak ekleyin. Çünkü beyin hücreleri de bu şekilde ilişkisel olarak aralarında bağlar kurarlar. Kolları düz çizgi yerine kavisli yapmak işe hem artistik bir görüntü katar, hem de sayfanın daha ekonomik kullanılmasını sağlar.

3-) Zihin haritasında mutlaka renkler kullanın. Çünkü renkler beyninizin sağ yarım küresini de işin içine katmada çok etkilidir.

4-) Her dallanma üzerine sadece bir tane anahtar kelime yazın. Çünkü tek anahtar kelime kendisinden dağılacak diğer bilgilerin eklenmesine daha fazla esneklik katar.

5-) Dallanmaların üzerinde ve çevrede de ilgili destekleyici görseller kullanın. Resimle bilginin hafızada kalması için çok etkilidir. Şu Çin atasözünü unutmayın! “Bir resim bin sözcüğe bedeldir“.

Kaynak (2) 

Anahtar noktalar

Zihin Haritaları güçlü bir not alma yöntemidir. Zihin Haritaları yalnızca önemli gerçekleri vurgulamakla kalmaz, aynı zamanda bir konunun genel yapısını ve ayrı ayrı parçalarının göreceli önemini gösterir.

Yaratıcı düşünmeniz gerektiğinde harikadırlar ve fikirler arasında yeni bağlantılar kurmanıza yardımcı olabilirler. Bu, çözmeniz gereken sorunlarınız olduğunda kullanışlıdır.

Zihin Haritalarını etkili bir şekilde kullanmak için, sözcüklerinizi yazdırmak, farklı renkler kullanmak (görsel etki eklemek için) ve yaratıcı düşünceyi teşvik etmek için semboller ve resimler eklemek en iyisidir.

Herhangi bir araştırma veya not alma şekli yaparsanız, Zihin Haritalarını  deneyin. Onları kullanmayı seveceksiniz!

Soner Polat
Hızlı Okuma Derneği Eş Başkanı
Türkiye Hafıza Şampiyonu
HIZLI OKUMA DERNEĞİ

Mİ

Tavsiye Edilen Makaleler:

Mind Map of English Tenses – Tüm İngilizce Zamanlar ve Zihin Haritaları

İngilizce Öğrenmede Beyin Haritası / Zihin Haritası Uygulaması – Yaygın Düzensiz Fiillerin Bazı Kalıpları

İngilizce Kelime Hafızası – İngilizce Kelimeleri Unutmamak İçin Ne Yapmalısınız?

Neden İngilizce Öğrenemiyoruz? Neden İngilizce Konuşamıyoruz?

Mega İngilizce – İngilizce’yi Hafıza Teknikleriyle Mega Hızlı Öğrenin!

Başa dön tuşu