Beyin fırtınası Tekniği – Yaratıcı Fikirler Üretme Mekanizması

Beyin Fırtınası Tekniği – Sorunsuz hayat, oh ne rahat olurdu, değil mi? Hayır; sorunsuz bir hayat, çok daha fazla sorunlu olurdu. Eğer sorunlar olmasaydı, beynimizi kullanarak ürettiğimiz çözümler üzerinden yaşadığımız insani veya teknolojik gelişim sağlanamazdı. Çünkü kullanmadığınız organlar kaybolup gidecekti. Mesela, sorunları çözmek için en çok kullandığımız beynimiz zaman içinde ortadan kalkıp, robot gibi birer mutant varlığa dönüşebilirdi.

Demek ki, sorunlar olmalı ki, beynimizi kullanıp onları çözelim. Çözdükçe gelişelim!

Sorunları çözme ve yeni fikirler üretme tekniklerinden biri de beyin fırtınası tekniğidir.

Haddim olmayarak sorayım; bir sorunu çözmek için beyin fırtınası tekniğini ne sıklıkla kullandınız? Muhtemelen, farkında olmasanız da, en az bir kez kullanmışsınızdır.

Onlarca yıldır, insanlar farkında olmasalar da fikir üretmek ve sorunlara yaratıcı çözümler bulmak için beyin fırtınası tekniğini kullandılar.

Ancak, tam anlamıyla etkili olması için beyin fırtınasını doğru kullanmak gerekir.

Bu yazıda, beyin fırtınası tekniğinin ne olduğuna, neden yararlı olduğuna ve ondan en iyi şekilde nasıl yararlanılacağına bakacağız.

Beyin Fırtınası Ne Zaman Ortaya Çıktı?

Beyin Fırtınası Tekniği – Madison Avenue şirketinin reklam yöneticisi Alex Osborn’un sorunları çözmeye getirdiği orijinal yaklaşımı geliştirdiğinde tarih 1953’tü.

Bu tarihte “Applied Imagination” adlı bir kitap yayınladı. Beyn fırtınası tekniğinin bu ilk haliydi. O zamandan sonra, araştırmacılar bu orijinal tekniğin üzerine pek çok iyileştirmeler ve eklemeler yaparak bugüne geldik.

Günümüzdeki beyin fırtınası tekniği, araştırmayı da hesaba kattığı için, Osborn’un yaklaşımından oldukça farklı hale gelmiştir.

Beyin Fırtınası Nasıl Çalışır?

Beyin fırtınası tekniği, problem çözmeye yönelik rahat ve gayri resmi bir yaklaşımı yanal düşünme ile birleştirir.

İnsanları, ilk başta biraz çılgınca görünebilecek düşünceler ve fikirler üretmeye teşvik eder. Bu fikirlerden bazıları, bir soruna özgü, yaratıcı çözümlere dönüştürülebilirken, diğerleri daha fazla yeni fikir için ilham verebilir. Bu teknik, insanları normal düşünme biçimlerinden “sarsarak” kafalarını sıyırmalarına yardımcı olur.

Yani işin “Fırtına” kısmı burada kopuyor.

Bu nedenle, beyin fırtınası seansları sırasında insanlar fikirleri eleştirmekten veya ödüllendirmekten kaçınmalıdır.

Olasılıkları açmaya ve sorunun sınırları hakkında yanlış varsayımları yıkmaya çalışıyorsunuz. Bu aşamadaki yargılama veya analiz ederek eleştirme fikir üretmeyi engeller ve yaratıcılığı sınırlar.

Oturumun sonunda fikirler değerlendirilir; bu, geleneksel yaklaşımları kullanarak, daha fazla çözüm üretmeye yönlendirir.

Beyin Fırtınası Neden Kullanılır?

Geleneksel grupla problem çözme sürecinde, çoğu zaman yanlış oluşturulan veya ehli olmayan gruplarda, sorunlar çözümsüz kalabilir veya zayıf çözümler çıkabilir.

Sorunları çözerken yapılandırılmış, analitik bir süreçle başlamak önemli olsa da, bu, bir grubun sınırlı ve hayal gücü olmayan fikirler geliştirmesine de yol açabilir.

Aksine, beyin fırtınası herkesi katılmaya teşvik eden özgür ve açık bir ortam sağlar.

İlginç fikirler memnuniyetle karşılanır ve yeni fikirler üzerine inşa edilir. Tüm katılımcılar, zengin bir yaratıcı çözümler dizisi geliştirmelerine yardımcı olarak tam olarak katkıda bulunmaya teşvik edilir.

Problem çözme sırasında kullanıldığında, beyin fırtınası ekip üyelerinin çeşitli deneyimlerini devreye sokar.

Keşfedilen fikirlerin zenginliğini artırır, bu da karşılaştığınız sorunlara genellikle daha iyi çözümler bulabileceğiniz anlamına gelir.

Ayrıca, seçilen çözüm için ekip üyelerinden katılım sağlamanıza yardımcı olabilir. Sonuçta, çözüm bir yaklaşım geliştiriyorsa muhtemelen daha tutarlı olacaktır.

Dahası, beyin fırtınası eğlenceli olduğu için, ekip üyelerinin sorunları olumlu ve ödüllendirici bir ortamda çözerken bağ kurmalarına yardımcı olur.

Beyin fırtınasının etkili olabilmesi için, açık fikirli olmak ve farklı düşünceleri yargılamama ruhuyla yaklaşmak önemlidir. Bunu yapmazsanız, insanlar “sessizleşir”, fikirlerin sayısı ve kalitesi düşer ve moral zarar görebilir.

Bireysel Beyin Fırtınası

Grup beyin fırtınası tekniği genellikle fikir üretmede normal grup problem çözmeye göre daha etkili olsa da, birkaç çalışma bireysel beyin fırtınasının grup beyin fırtınasından daha fazla ve çoğu zaman daha iyi fikirler ürettiğini göstermiştir.

Bunun nedeni, grupların beyin fırtınası kurallarına uymak konusunda her zaman katı olmaması ve kötü davranışların ortaya çıkmasıdır. Ancak bunun nedeni çoğunlukla, insanların diğer insanlara kendi fikirlerini üretemeyecek kadar ilgi göstermeleridir; çünkü konuşma sıralarını beklerken bu fikirleri unuturlar.

Buna “engelleme” denir.

Kendi başınıza beyin fırtınası yaptığınızda, diğer insanların egoları veya fikirleri hakkında endişelenmenize gerek kalmaz ve daha özgür ve daha yaratıcı olabilirsiniz.

Örneğin, bir grupta ortaya koymaktan çekineceğiniz bir fikrin, onu kendi başınıza keşfettiğinizde özel bir amaca dönüştüğünü fark edebilirsiniz.

Bununla birlikte, kendi başınıza olduğunuzda tam olarak fikir geliştiremeyebilirsiniz de. Çünkü diğer grup üyelerinin sunabileceği daha geniş bir deneyime sahip değilsiniz. Ayrıca, sizi ateşleyecek veya size ilham verecek grup üyeleri olmadığı için kısır da kalabilirsiniz.

Bireysel beyin fırtınası tekniği seansınızdan en iyi şekilde yararlanmak için oturup düşünmek için rahat bir yer seçin.

Dikkat dağıtıcı unsurları en aza indirin.

Böylece elinizdeki soruna odaklanabilir ve ilave olarak Zihin Haritaları Tekniğini kullanmayı düşünebilirsiniz.

Bireysel beyin fırtınası, basit bir sorunu çözmeniz, bir fikir listesi oluşturmanız veya geniş bir konuya odaklanmanız gerektiğinde daha etkilidir.

Grup beyin fırtınası, karmaşık problemleri çözmek için genellikle daha etkilidir.

Grup Beyin Fırtınası Tekniği

Burada, tüm ekip üyelerinin deneyiminden ve yaratıcılığından yararlanabilirsiniz.

Bir üye bir fikre takılıp kaldığında, başka bir üyenin yaratıcılığı ve deneyimi fikri bir sonraki aşamaya taşıyabilir.

Grup beyin fırtınası tekniği ile bireysel beyin fırtınasıyla yapabileceğinizden daha derinlemesine fikirler geliştirebilirsiniz.

Grup beyin fırtınasının bir başka avantajı, herkesin çözüme katkıda bulunduklarını hissetmesine yardımcı olmasıdır. Bu, insanlara başkalarının sunacak yaratıcı fikirleri olduğunu hatırlatmaktadır.

Aynı zamanda eğlencelidir, bu yüzden ekip oluşturmak için harika olabilir!

Grup beyin fırtınası bireyler için riskli olabilir. Alışılmadık öneriler ilk bakışta değersiz görünebilir; burası oturumları sıkı bir şekilde yönetmeniz gereken yerdir ki, böylece grup, bu fikirleri ezip de yaratıcılığı boğmasın.

Mümkün olduğunda, katılımcılar çok çeşitli disiplinlerden gelmelidir. Deneyimin bu kesiti oturumu daha yaratıcı hale getirebilir.

Bununla birlikte, grubu çok büyük yapmayın: diğer ekip çalışması türlerinde olduğu gibi, beş ila yedi kişilik gruplar genellikle en etkilidir.

Beyin Fırtınası Tekniği Adım Adım Nasıl Kullanılır?

En iyi sonuçları genellikle bireysel ve grup beyin fırtınalarını birleştirerek ve süreci aşağıdaki “kurallara” göre yöneterek alırsınız.

Bunu yaparak, insanların kesintisiz olarak konuya odaklanmasını sağlayabilir, üretebileceğiniz fikirlerin sayısını en üst düzeye çıkarabilirsiniz. Ve iyi yönetilen bir beyin fırtınası seansıyla gelen harika bir takım bağları hissini elde edebilirsiniz!

Bir grup beyin fırtınası oturumunu etkili bir şekilde yürütmek için aşağıdaki adımları izleyin.

Adım 1: Grubu Hazırlayın

Öncelikle oturum için rahat bir toplantı ortamı oluşturun.

Odanın iyi aydınlatıldığından ve ihtiyacınız olan malzemelere, kaynaklara ve içeceklere sahip olduğunuzdan emin olun.

Sorununuza çözüm bulmak, beyin fırtınası yapmak için ekibinizin ne kadar bilgiye veya hazırlığa ihtiyacı vardır? Bunu düşünün ve planlayın.

Hazırlığın önemli olduğunu unutmayın, ancak çok fazla ayrıntı ve çeşitlenme bir beyin fırtınası seansının serbest doğasını sınırlayabilir; hatta yok edebilir.

Toplantıya kimin katılacağını düşünün.

Benzer düşünen insanlarla dolu bir oda, farklı bir grup kadar çok yaratıcı fikir üretmeyebilir.

Bu nedenle çok çeşitli disiplinlerden insanları dahil etmeye çalışın ve çeşitli farklı düşünme tarzlarına sahip insanları dahil edin.

Herkes bir araya geldiğinde, çıkan fikirleri kaydetmek için bir Yazıcı (Katip üye) görevlendirin. Bu kişinin mutlaka takım yöneticisi olması gerekmez, aynı anda kaydetmek ve katkıda bulunmak zordur.

Pano Kağıtları (flipchart) veya yazı tahtaları gibi herkesin görebileceği bir yere notlar yazın veya veri projektörü olarak bir bilgisayar kullanın.

İnsanlar birlikte çalışmaya alışkın değilse, uygun bir ısınma egzersizi veya ortamı kaynaştırıcı taktikler uygulayın.

Adım 2: Problemi Sunun

Çözmek istediğiniz sorunu net bir şekilde tanımlayın ve karşılamanız gereken kriterleri belirleyin.

Toplantının amacının olabildiğince çok fikir üretmek olduğunu açıkça belirtin.

Oturumun başında insanlara kendi fikirlerinin olabildiğince çoğunu yazmaları için bol bol sessiz zaman verin. Ardından, herkese katkıda bulunmaları için adil bir fırsat verirken onlardan fikirlerini paylaşmalarını isteyin.

3. Adım: Tartışmaya Rehberlik Edin

Herkes fikirlerini paylaştıktan sonra, bu fikirleri geliştirmek için bir grup tartışması başlatın.

Bunları yeni fikirler oluşturmak için kullanın. Başkalarının fikirleri üzerine inşa etmek, grup beyin fırtınasının en değerli yönlerinden biridir.

En sessiz insanlar da dahil olmak üzere herkesi katkıda bulunmaya ve fikir geliştirmeye teşvik edin. Herkesi fikirleri eleştirmekten caydırın.

Grup yöneticisi olarak, varsa fikirlerinizi paylaşmalısınız. Ancak zamanınızı ve enerjinizi ekibinizi desteklemek ve tartışmaya rehberlik etmek için harcamalısınız.

Her seferinde tek bir konuya sadık kalın ve insanların dikkati başka yöne çekilirse, gruba yeniden odaklanın.

Tartışmaya rehberlik ediyor olsanız da, beyin fırtınası yaparken herkesin eğlenmesine izin vermeyi unutmayın.

Tek bir düşünceyi çok uzun süre takip etmeyin. Çok sayıda farklı fikir ürettiğinizden ve bireysel fikirleri ayrıntılı olarak incelediğinizden emin olun.

Bir ekip üyesinin tek başına bir fikri keşfetmek için “karar vermesi” gerekiyorsa, ona bunu yapma özgürlüğü tanıyın.

Ayrıca, beyin fırtınası seansı uzun sürüyorsa, insanların konsantre olmaya devam edebilmesi için aralar verin.

Son Adım: Harekete Geçin

Bireysel veya grup beyin fırtınası seansınızdan sonra birçok fikre sahip olacaksınız. En iyilerini bulmak için bu fikirleri sıralamak zor görünebilir. Fikirleri analiz etmek, bir sonraki önemli adımdır ve bunu yapmak için birkaç araç kullanabilirsiniz.

İlişki Diyagramları kullanın; fikirleri düzenlemek ve ortak temalar bulmak için.

Örneğin Karar Matrisi Analizi kullanın. Ayrıca Altı Düşünme Şapkasını da kullanabilirsiniz. Çoklu Oylama, seçenekler arasındaki farkların oldukça öznel olduğu durumlarda, ekip olarak seçim yapmanıza yardımcı olabilir.