Balık Yağının "Trigliserid Balık Yağı" Olması Çok Önemli

Son zamanlarda balık yağlarıyla ilgili üç önemli soruyla karşılaşıyorum. Bu sorulardan birincisi şu; “Trigliserid balık yağı ne demek? (veya “Trigliserit balık yağı ne demek?” şeklinde)”. İkinci soru ise, “Balık yağındaki DHA oranı (DHA’nın açılımı: Dokosaheksaenoik Asit) beyin için hangi açılardan önemli?” Üçüncü soru da “Balık yağlarını nasıl mukayese ederim?” Bu soruların artması son zamanlarda balık yağlarıyla ilgili çok iyi bir bilinçlenmenin olduğunu da açıkça gösteriyor. Bu sorulara sırayla kısa ve öz olarak cevap vermeye çalışacağım.

1-) Trigliserid balık yağı ne demek (veya “Trigliserit balık yağı ne demek)?

Doğal olarak denizde tutulan balıklardaki yağlar “trigliserid” formdadır. Yani çok kısa bir ifadeyle “trigliserid balık yağı”, doğal ve saf balık yağıdır. Balık yağları ise üretim prosesleri açısından iki türlüdür. Birincisi “Trigliserid balık Yağı” formunda olan doğal balık yağları, diğeri ise bir kimyasal bileşim içeren “Etil Ester (EE) balık yağlarıdır. Her ikisi de balık yağı olmasında rağmen, etil ester (EE) balık yağları bir bakıma yarı mamul balık yağlarıdır. Etil ester balık yağlarının içinde “etil ester” olduğu için aç karnına alınması problem olduğu gibi, bu balık yağlarının biyo yararlılığı (vücut tarafından emilme oranı) da çok düşüktür. Vucut bu balık yağlarındaki maddelerin sadece % 20 – 30’unu emebilmektedir.

Bunun yanında doğal balık yağı (trigliserit balık yağı) trigliserid formda olduğu için aç karnına da alınabilir ve bir problem yaratmaz. Ayrıca trigliserid balık yağlarının biyo yararlılığı (emilme oranı) etil ester balık yağlarına göre çok yüksektir. Bu oran % 70 – 80 civarındadır. Özet olarak her ikisi de balık yağı olmasına rağmen, etil ester formdaki balık yağları daha düşük kalitedeyken, trigliserid balık yağları doğal formda balık yağlarıdır. Ancak ülkemizde bu konu çok istismar edilmekte ve bazı pazarlamacılar etil ester balık yağını sanki trigliserid bir balık yağı giibi sunma kandırmacasına başvurmaktadırlar. Bu konuyla ilgili olarak aşağıda iki kısa film paylaşıyorum. Bunlardan biri “IQ Vitamin – Sağlıklı Yaşam Bülteni” tarafından hazırlanmış bir film, diğerini de paylaşımlarını beğendiğim Dr. Ümit Aktaş’ın bu konuyla ilgili bir televizyon kanalında yaptığı açıklamaları içeriyor.

BALIK YAĞI KÖPÜK BARDAK TESTİ KANDIRMACASI

OMEGA 3 GERÇEKLİK TESTİ KANDIRMACASI – Dr Ümİt Aktaş’ın Açıklamaları

2-) Balık yağındaki DHA oranı beyin İçin hangi açılardan önemli?

Beynin yaklaşık % 60’ı yağdır ve bunun da yaklaşık % 50’si DHA, yani açık yazılışı itibarıyla “Dokosaheksaenoik Asit”tir. Bu özelliğinden dolayı DHA insanların beyin gelişimine, konsantrasyonun artmasına, çocuklarda okuma bozukluklarının giderilmesine, hiperaktivite ve dikkat dağınıklığının giderilmesinde ciddi katkıları vardır. Ayrıca yetişkinler için alzaymır’dan (alzheimer’dan korunma) , hafıza gücünün korunması, depresyondan korunma, öfke kontrolü ve bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi gibi çok önemli konularda faydaları vardır. Ancak bu fayda direkt olarak balık yağının içindeki DHA oranıyla ilgilidir. DHA oranı ne kadar yüksekse, o balık yağının değeri o kadar fazladır. Bu konuyla ilgili olarak, balık yağıındaki hangi DHA oranının hangi konularda fayda sağladığıyla ilgili bazı bilimsel çalışmaları özetleyen aşağıdaki kısa video filmi öncelikle izlemenizi tavsiye ediyorum.

BALIK YAĞINDAKİ DHA ORANI VE DHA’NIN BEYİN GELİŞİMİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

3-) Balık yağlarını nasıl mukayese ederim?

Balık yağının içindeki yağın tamamı “Omega-3” değildir. Balık yağının içindeki iki madde olan DHA ve EPA “omega 3” yağlarıdır ve bu iki madde çok önemlidir. Bu maddenin biri DHA (Dokosaheksaenoik Asit), diğeri ise EPA’dır (Eicosapentaenoic Asit) . DHA beyin için, EPA da kalp için önemlidir. İlginç olan şudur: Her balık yağının içindeki DHA ve EPA miktarları aynı değildir. Bazı balık yağlarının günlük kullanım oranlarındaki DHA miktarı örneğin 1200 mg’ın üzerinde iken, bazı balık yağlarının içindeki DHA miktarı 120 mg veya 180 mg gibi düşük değerlerdedir. EPA miktarları için de durum aynıdır. Balık yağlarının değeri, içindeki “omega 3” olan DHA ve EPA miktarıyla ölçülür. Bunun için mutlaka aldığınız veya alacağınız balık yağının etiketine bakınız. Alıma içindeki DHA veya EPA miktarlarına bakarak karar veriniz.

Bu arada balık yağı kutularının üzerinde yazan örneğin “Balık Yağı – 1000 mg” veya “Balık Yağı – 1500 mg” gibi balık yağının içindeki toplam genel yağ miktarını gösteren bir ifade sizi yanıltmasın. Bu ifadenin anlamı balık yağının içindeki toplam yağın miktarıdır. Bunun anlamı kesinlikle belık yağının içindeki DHA ve EPA miktarı değildir. “Omega-3” balık yağının içindeki “DHA” ve “EPA” miktarı kadardır. Böyle bir balık yağının etiketine baktığınızda içindeki DHA’nın veya EPA’nın oranı 100 -200 mg civarında olabilir. Örneğin aşağıda verilen standart bir balık yağı etiketinde her bir kapsülde toplam 1000 mg yağ olduğu yazmaktadır. Ancak bu 1000 mg yağın sadece 120 mg’ı DHA, 180 mg’ı da EPA’dır. Bu kapsülün içindeki yağın sadece (120+180=) 300 mg’ı “omega-3″tür. Bu konuyla veya etiket okumayla ilgili daha detaylı bilgi almak isterseniz, ayrıca aşağıdaki etiketin altında linki verilen “Balık Yağları Nasıl Mukayese Edilir” başlıklı makaleyi de okumanızı tavsiye ediyorum.