Tepkisel Koşullanma Nedir / Tepkisel Şartlanma Nedir / “Respondent Conditioning” Nedir – Aynı şeyi ifade eden bu tip şartlanma veya koşullanma, temel olarak ilkelerini İvan Pavlov’un koyduğu ilk davranışsal öğrenme kuramıdır. Bu koşullanmanın diğer bir adı da “Klasik Koşullanma“dır.
Tepkisel Koşullanma Nedir? / “Respondent Conditioning” Nedir?
“Tepkisel Koşullanma (Respondent Conditioning)” organizmada hiç bir tepki yaratmayan nötr bir uyarıcının, organizmada doğal olarak bir tepki yaratan bir uyarıcıyla (biyolojik olarak güçlü uyarıcı) uzun süre birlikte verilmesi sonucu artık nötr uyarıcının da organizmada doğal uyarıcı gibi bir tepki yaratmasıdır. Yeni bir davranış kazandırmaktan çok, zaten var olan bir davranışın başka ve ilgisiz bir uyarıcının da ortaya çıkarması sağlanır.
“Pekiştirici” ve “ceza” kullanılarak oluşturulan “Edimsel Koşullanma” veya “Operant Conditioning” klasik koşullanmadan farklı bir davranışsal koşullanmadır.
Kaynaklar:
- Watson, J. B., & Rayner, R. (1920). Conditioned emotional reactions, Journal of Experimental Psychology, 3, 1-14.
- Keller, F. S., & Schoenfeld, W. N. (1950). Principles of psychology. New York: Appleton.
- Staats, A. W., & Staats, C. K. (1958). Attitudes established by classical conditioning. Journal of Abnormal Social Psychology, 61, 211-223.