Sağlık ve Zindelik

Alzheimer Hastalığı Nedir? Bilmeniz Gereken Her Şey

Alzheimer Hastalığı Nedir? Alzheimer hastalığı ilerleyici bir demans şeklidir. Demans, beyin yaralanmalarının sebep olduğu sinir hücrelerinin  veya beyin sinyallerinin iletilememesi sonucu hafızayı, düşünmeyi ve davranışları olumsuz etkileyen  geniş anlamlı bir terimdir. Bu durumlar, demanslının günlük yaşamına müdahale eder.

Alzheimer Derneği’ne göre, Alzheimer hastalığı, demans vakalarının yüzde 60 ila 80’ini oluşturmaktadır. Hastalığı olan çoğu insan 65 yaşından sonra tanı alır. Daha önce teşhis edilirse, genellikle erken başlangıçlı Alzheimer hastalığı olarak adlandırılır.

Alzheimer için bir tedavi yoktur, ancak hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilecek tedaviler vardır.

Alzheimer Hastalığı Nedir? Alzheimer Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Birçok kişi Alzheimer hastalığını duymuş olsa da, bazıları tam olarak ne olduğundan emin değildir. İşte bazı gerçekler:

  • Alzheimer hastalığı kroniktir, uygun şartlarda devam eden bir durumdur.
  • Semptomları yavaş yavaş ortaya çıkar ve beyindeki etkileri tahrip edicidir.
  • Alzheimer için bir tedavi yoktur, ancak tedavi hastalığın ilerlemesini yavaşlatmaya yardımcı olabilir ve yaşam kalitesini artırabilir.
  • Herkes Alzheimer hastalığına yakalanabilir, ancak bazı insanlar bunun için daha yüksek risk altındadır. Bu, 65 yaşın üzerindeki ve aile öyküsü olan kişileri içerir.
  • Alzheimer ve demans aynı şey değildir. Alzheimer hastalığı bir tür demanstır.
  • Alzheimer hastaları için beklenen tek bir sonuç yoktur. Bazı insanlar hafif bilişsel hasarla uzun süre yaşarken, diğerleri daha hızlı semptom başlangıcıyla hastalık daha hızlı ilerler.

Demans ve Alzheimer

“Demans” ve “Alzheimer” terimleri bazen birbirinin yerine kullanılır. Ancak, bu iki kavram aynı değildir. Alzheimer bir demans türüdür.

Demans, unutkanlık ve karışıklık gibi hafıza kaybı ile ilgili semptomları olan durumlar için daha geniş bir terimdir. Demans; Alzheimer hastalığı, Parkinson hastalığı, travmatik beyin hasarı ve bu semptomlara neden olabilecek diğerleri gibi daha spesifik koşulları içerir.

Alzheimer Hastalığı Nedenleri ve Risk Faktörleri

Uzmanlar, Alzheimer hastalığının olası risklerini içeren belirli faktörleri şu şekilde belirlediler:

  • Yaş. Alzheimer hastalığı görülen çoğu insan 65 yaş ve üzerindedir.
  • Aile öyküsü. Alzheimer geçmişi olan yakın bir aile üyeniz varsa, sizin de yakalanma olasılığınız daha yüksektir.
  • Genetik. Bazı genler Alzheimer hastalığına bağlanmıştır.

Bu risk faktörlerinden birine veya daha fazlasına sahip olmak, Alzheimer hastalığına yakalanacağınız anlamına gelmez. Sadece risk seviyenizi yükseltir.

—– Sponsor Bağlantı – Sponsor Bağlantı —–

BEYİN TEMELLİ EĞİTİMLER

Beyin Temelli Eğitimler

—– Yazının Devamı – Yazının Devamı —–

Alzheimer Hastalığının Belirtileri

Alzheimer Hastalığı Nedir? Herkesin zaman zaman unutkanlık dönemleri vardır. Ancak Alzheimer hastalığı olan kişiler, zaman içinde kötüleşen belirli davranışlar ve semptomlar gösterir. Bunlardan bazılar şunlardır:

  • Randevuları tutma yeteneği gibi günlük aktiviteleri etkileyen hafıza kaybı
  • Pişirme ocağını açık unutmak gibi bilinen görevlerle ilgili sorun
  • Problem çözmede zorluklar
  • Konuşma veya yazma sorunu
  • Zaman ve mekanların yönünü karıştırmak
  • Azalan karar verme
  • Azalan kişisel hijyen
  • Ruh hali ve kişilik değişiklikleri
  • Arkadaşlardan, aileden ve topluluktan çekilme

Alzheimer’ın aşamaları

Alzheimer ilerleyici bir hastalıktır, bu da semptomların zaman içinde giderek kötüleşeceği anlamına gelir. Alzheimer yedi aşamaya ayrılmıştır:

  • Aşama 1. Bu aşamada hiçbir belirti yoktur, ancak aile öyküsüne dayanan erken tanı olabilir.
  • Aşama 2. Unutkanlık gibi en erken belirtiler ortaya çıkar.
  • Aşama 3. Bellek ve konsantrasyonda azalma gibi hafif fiziksel ve zihinsel bozukluklar ortaya çıkar. Bunlar sadece kişiye çok yakın biri tarafından fark edilebilir.
  • Evre 4. Alzheimer bu aşamada sıklıkla teşhis edilir, ancak yine de hafif olarak kabul edilir. Bellek kaybı ve günlük görevleri yerine getirememe açıktır.
  • Aşama 5. Orta ve orta üstü şiddetli semptomlar, sevdiklerinizden veya bakıcılardan yardım almayı gerektirir.
  • Aşama 6. Bu aşamada, Alzheimer’lı bir kişinin yeme ve kıyafet giyme gibi temel görevlerde yardıma ihtiyacı olabilir.
  • Aşama 7. Bu, Alzheimer’ın en şiddetli ve son aşamasıdır. Konuşma ve yüz ifadelerinde kayıp olabilir.

Erken Başlangıçlı Alzheimer

Alzheimer Hastalığı Nedir? Alzheimer tipik olarak 65 yaş ve üstü insanları etkiler. Bununla birlikte, insanlarda 40’lı veya 50’li yaşlarda da ortaya çıkabilir. Buna erken başlangıçlı veya daha genç başlangıçlı Alzheimer denir. Bu tür Alzheimer durumu olan tüm insanların yaklaşık yüzde 5’ini etkiler.

Erken başlangıçlı Alzheimer semptomları arasında hafif hafıza kaybı ve günlük görevleri konsantre etme veya bitirme sorunu yer alabilir. Doğru kelimeleri bulmak zor olabilir ve zamanın izini kaybedebilirsiniz. Mesafeleri söyleme sorunu gibi hafif görme sorunları da ortaya çıkabilir.

Alzheimer Hastalığının Teşhisi

Alzheimer hastalığı olan birini teşhis etmenin tek kesin yolu, beyin dokusunu ölümden sonra incelemektir. Ancak doktorunuz zihinsel yeteneklerinizi değerlendirmek, demansı teşhis etmek ve diğer koşulları dışlamak için diğer muayeneleri ve testleri kullanabilir.

Muhtemelen tıbbi bir öykü alarak başlayacaklar. Hakkınızda şu konuları  sorabilirler:

  • Semptomlar
  • Aile tıbbi geçmişi
  • Mevcut veya geçmiş diğer sağlık koşulları
  • Mevcut veya geçmiş ilaçlar
  • Diyet, alkol alımı veya diğer yaşam tarzı alışkanlıkları

Oradan, doktorunuz muhtemelen Alzheimer hastalığınız olup olmadığını belirlemek için birkaç test yapacaktır.

alzheimer

Alzheimer Testleri

Alzheimer Hastalığı Nedir? Alzheimer hastalığı için kesin bir test yoktur. Bununla birlikte, doktorunuz teşhisini belirlemek için muhtemelen birkaç test yapacaktır. Bunlar zihinsel, fiziksel, nörolojik ve görüntüleme testleri olabilir.

Doktorunuz zihinsel durum testi ile başlayabilir. Bu, kısa süreli belleğinizi, uzun süreli belleğinizi ve yer ve zaman yönünüzü değerlendirmelerine yardımcı olabilir. Örneğin, size şunu sorabilirler:

  • Bugün hangi gündür?
  • Cumhurbaşkanı kimdir?
  • Bir kelime listesini hazırlamak ve hatırlamak

Sonra, muhtemelen fiziksel bir sınav yapacaklar. Örneğin, kan basıncınızı kontrol edebilir, kalp atış hızınızı değerlendirebilir ve vücut ısınızı ölçebilir. Bazı durumlarda, bir laboratuvarda test etmek için idrar veya kan tahlili isteyebilir.

Doktorunuz ayrıca nörolojik bir muayene yapabilir. Bir egzersiz yaptırarak egzersiz sırasında reflekslerinizi, kas tonunuzu ve konuşmanızı kontrol ederler.

Doktorunuz ayrıca beyin görüntüleme çıktıları da isteyebilir. Beyninizin resimlerini oluşturacak bu çalışmalar şunları içerebilir:

  • Manyetik rezonans görüntüleme (MRI). MRI’lar, inflamasyon, kanama ve yapısal sorunlar gibi önemli belirteçleri toplamaya yardımcı olabilir.
  • Bilgisayarlı tomografi (BT) taraması. BT taramaları, doktorunuzun beyninizdeki anormal özellikleri aramasına yardımcı olabilecek X-ışını görüntüleri alır.
  • Pozitron emisyon tomografisi (PET) taraması. PET tarama görüntüleri doktorunuzun plak oluşumunu tespit etmesine yardımcı olabilir. Plak, Alzheimer semptomlarıyla ilişkili bir protein maddesidir.

Doktorunuzun yapabileceği diğer testler, Alzheimer hastalığı riskinizin daha yüksek olduğunu gösteren genleri kontrol etmek için kan testlerini içerir.

Alzheimer İlacı

Alzheimer hastalığının bilinen bir tedavisi yoktur. Bununla birlikte, doktorunuz semptomlarınızı hafifletmek ve hastalığın ilerlemesini mümkün olduğunca geciktirmek için ilaçlar ve diğer tedaviler önerebilir.

Erken ila orta derecede Alzheimer için doktorunuz donepezil (Aricept) veya rivastigmin (Exelon) gibi ilaçlar reçete edebilir. Bu ilaçlar beyninizde yüksek asetilkolin seviyelerini korumaya yardımcı olabilir. Bu, hafızanıza yardımcı olabilecek bir nörotransmitter türüdür.

Orta ila şiddetli Alzheimer tedavisi için doktorunuz donepezil (Aricept) veya memantin (Namenda) reçete edebilir. Memantin, aşırı glutamatın etkilerini önlemeye yardımcı olabilir. Glutamat, Alzheimer hastalığında daha yüksek miktarlarda salınan ve beyin hücrelerine zarar veren bir beyin kimyasalıdır.

Doktorunuz ayrıca Alzheimer ile ilgili semptomları tedavi etmek için antidepresanlar, antianksiyete ilaçları veya antipsikotikler önerebilir. Bu belirtiler şunları içerir:

  • Depresyon
  • Huzursuzluk
  • Saldırganlık
  • Ajitasyon
  • Halüsinasyonlar

Alzheimer Tedavileri

İlaç tedavisine ek olarak, yaşam tarzı değişiklikleri durumunuzu yönetmenize yardımcı olabilir. Örneğin, doktorunuz size veya size yardım eden sevdiklerinize stratejiler önerebilir:

  • Görevlere odaklanma
  • Karışıklığı sınırlama
  • Karşılaşmaktan kaçınmak
  • Her gün yeterince dinlenme
  • Sakin olma

Bazı insanlar E vitamininin zihinsel yeteneklerdeki düşüşü önlemeye yardımcı olabileceğine inanmaktadır, ancak çalışmalar daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğunu göstermektedir. E vitamini veya diğer takviyeleri almadan önce doktorunuza danışın. Alzheimer hastalığını tedavi etmek için kullanılan bazı ilaçlara müdahale edebilir.

Aşağıdaki linkten Alzheimer Tedavilerine yönelik bulguları okuyabilirsiniz:

ALZHEİMER ÖNLENEBİLİR Mİ? YÜKSEK DHA ÇÖZÜM OLABİLİR

Alzheimer’ı Önleme

Alzheimer Hastalığı Nedir? Alzheimer için bilinen bir tedavi olmadığı gibi, kusursuz önleyici tedbirler de yoktur. Bununla birlikte, araştırmacılar, bilişsel gerilemeyi önlemenin bir yolu olarak genel sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıklarına odaklanmaktadırlar.

Aşağıdaki önlemler yardımcı olabilir:

  • Sigarayı bırakmak
  • Düzenli egzersiz
  • Bilişsel eğitim egzersizlerini deneme
  • Bitki bazlı bir diyet yapma
  • Daha fazla antioksidan tüketme
  • Aktif bir sosyal yaşam sürdürme

Alzheimerlı Bakımı

Alzheimer ile sevdiğiniz bir kişi varsa, bakıcı olmayı düşünebilirsiniz. Bu, genellikle kolay olmayan, ancak çok faydalı olabilecek tam zamanlı bir iştir.

Bakıcı olmak birçok beceri gerektirir. Bunlar arasında belki de her şeyden önce sabır, yaratıcılık, dayanıklılık ve her şeyden önce, önem verdiğiniz birine yaşayabilecekleri en rahat hayatı yaşatma konusunda yardım etme gibi mutluluk verme yeteneği yer alır.

Bir bakıcı olarak, sevdiklerinizin yanı sıra kendinize de bakmanız önemlidir. Rolünüzün sorumlulukları ile stres, zayıf beslenme ve egzersiz eksikliği riski oluşturabilir.

Aşağıdaki yazıya tıklayarak dramatik bir alzheimer öyküsünü okuyabilir veya videoyu izleyerek  Melik Duyar’dan dinleyebilirsiniz.

 YAŞLI ADAM VE ALZHEİMER HASTASI EŞİ

Kaynaklar

https://www.alz.org/alzheimers-dementia/what-is-alzheimers

https://www.healthline.com/health/alzheimers-disease#alzheimer’s-care

https://www.bayindirhastanesi.com.tr/blog/demans-ve-alzheimer-217

http://cms.galenos.com.tr/Uploads/Article_15651/134-138.pdf

Başa dön tuşu