Kıskançlık – TDK tanımına göre- “Bir kimse bir üstünlük gösterdiğinde veya sevilen birisinin, başkası ile ilgilendiği kanısına varıldığında takınılan olumsuz tutum, günücülük, hasetçilik, hasetlik, hasutluk (içi haset dolu). Ahmet Hamdi Tanpınar’ın bir dizesinde infilak eden bir bombaya benzetilir; “Biraz sonra hiddet, birikmiş kin, kıskançlık birdenbire infilak etti.”
Oxford English Dictionary sözlüğünün tanımına göre; “şüphe, kurgu ya da mevcut bir rekabetin farkında olmaktan doğan bir ruh halidir.” Milton, kıskançlığı, “yaralı aşığın cehennemi”, Dryden onu “ruhun sarılığı”, Shakespeare ise ‘’yeşil gözlü canavar’’ adını verir. Fransız ahlakçısı La Rochefoucauld da şöyle ekler: “Kıskançlık şüphenin olduğu yerde boy verir. Şüpheden kesinliğe geçtiğimiz anda ise ya deliliğe dönüşür ya da kayıplara karışır.”
Helen Fisher gibi biz de soralım: Neden kıskançlık hissediyoruz?
Terapistler genellikle, şeytanı çocukluk çağı travması izi ya da psikolojik bir sorun belirtisi olarak görürler. Kendini yetersiz, güvensiz veya aşırı bağımlı hissedenlerin, diğerlerinden daha kıskanç olma eğiliminde olduklarını belirtirler.
Kıskanç olmanın kaynağı HASET duygusudur. Haset ruhlar hasta ruhlardır. Kendilerine zarar verirler. Haset bir ateş gibidir ve öncelikle kıskanan kişiyi yakar.
Hasedin çaresi aslında kendi içindedir; kıskandığın kişide kıskandığın nitelik nedir? Kıskanmaya değer mi? Kıskandığında eline ne geçecek? şeklinde düşünmek gerekir.
O zaman araba arkası yazısı gibi konuşalım: Kıskanma ne olur, çalış senin de olur. Zaten kıskançlık tedavi edildiğinde yerine gelen olumlu tavır ve davranışlara “Hayranlık” ve “Gıpta etmek” denilmektedir.
Kıskançlık olmayan yer yoktur. Eşlerin ve kardeşin kardeşi kıskandığı bir dünyada yaşıyoruz. Eşler arasında, iş ilişkilerinde, takım çalışmasında kısacası insanın olduğu her yerde kıskançlık olacaktır.
Kıskançlık duygusunu ortadan kaldırmak imkansızdır. O zaman yapılması gereken, haset edilen veya kıskanılan kişideki kıskançlık nedenlerinin geleceğini hayal edin. Şu ölümlü dünyada kıskanılan nice insanların varlıklarının bile kalmadığını düşündüğümüzde yaşadığımız kıskanma davranışının ne kadar anlamsız olduğunu beynimize inandırmamız gerekir. O halde kıskanmayı ortadan kaldırmayacağımıza göre, bu duygunun yönünü olumlu yönde değiştirmek daha tutarlı bir davranış olacaktır. Dengeli, yerinde, tedbir amaçlı kıskançlıklar; aile huzurunun sağlanması, adalet ve hak arama duygularının uygulanması açısından gereklidir.
Bu konuyu psikologlara havale edelim. Herkeste az veya çok kıskançlık duygusu baskındır. Biz yine de bu konuyu uzmanlarına havale ederek, bu konudaki özlü sözlere kulak verelim. Buradaki sözleri bir terapi olarak görün ve okuduktan sonra kendinizi bu konuda şöyle bir gözden geçirin! Olmaz mı?
1
Kıskançlık, aynı anda hem sevgi hem de nefret etmektir. Drake
2
Kıskançlık; zihinsel bir kanserdir. B. C. Forbes
3
Kıskançlık mezar kadar acıtıcıdır; yakıtı ateş kömürüdür. Solomon Ibn Gabirol
4
Ahlaki öfke bir hâle (kutsal ikonlarda baş etrafını içine alan kutsal ışık) ile çerçevelenmiş kıskançlıktır. H. G. Wells
5
Kıskançlık, başkasını sevmekten daha fazla kendini daha fazla sevme (öz sevgi) içerir. Francois de La Rochefoucauld
6
Başarının termometresi sadece kötü niyetli kişilerin kıskançlığıdır. Salvador Dali
7
Ay olmuşsun; hâlâ yıldızları kıskanıyorsun! Gary Allan
8
Hayat, birçok işarete sahip büyük bir oto yoldur. Öyleyse güzergahınızda devam ederken bu trafik levhalarını dikkate almayıp, aklınızı zorlaştırmayın. Nefret, fesatlık ve kıskançlıktan kaçının. Düşüncelerinizi gömmeyin. Vizyonunuzu gerçeğe dönüştürün. Uyanın ve hayatınızı yaşayın! Bob Marley
9
Kıskanç duygular, aynı zamanda çılgın bir şeytan ve donuk bir ruh tarafından ele geçirilmiştir. Johann Kaspar Lavater
10
Kıskanç olmak, kıskanılan kişiden bağımsız olarak, kıskanan için zahmetli bir yoldur. Kıskanan kendine işkence eder. William Penn
11
Kıskançlık, güler yüzlü düşmanlara karşı kendini tek başına hissetmekten başka bir şey değildir. Elizabeth Bowen
12
Kıskançlık, karşılaştırma korkusudur. Max Frisch
13
Kıskançlık korku kapısını açan bir maymuncuktur (Her kapıyı açan anahtar türü). Oliver Wendell Holmes, Sr.
14
Yetkin ve kendine güvenen bir insan, hiçbir şeyi kıskanmaz. Kıskanç olmak her zaman nevrotik güvensizliğin bir belirtisidir. Robert A. Heinlein
15
Kıskançlık, hak edileni değil sıradanlığı övmektir. Fulton J. Sheen
16
Tabii, biraz kıskanç olabilirim. Kıskançlığın en güzel yanı, tutkudan kaynaklanıyor olmasıdır. Ancak, tehlikeli kısmı ise, acı veren çirkin bir duygu olmasıdır. Matthew McConaughey
17
O kıskançtır; aşık olamaz. Aziz Augustine
18
Haset ve kıskançlık tedavi edilemez hastalıklardır. Robert Kraft
19
Kıskanç için hiçbir şey kahkahadan daha korkunç değildir. Francoise Sagan
20
Kıskanç olmak, insandaki kötü özelliklerin en kötüsüdür. Adam DeVine
21
Kör olan aşk değil, kıskançlıktır. Lawrence Durrell
22
Güçlü bir saygı uyandırmayan kişilik, kıskanılamaz. Washington Irving
23
Kıskanç olmak ruhun sarılığıdır. John Dryden