İsimleri Unutmamak İçin Ne Yapmalısınız – Çoğu insan daha önce tanıştığı insanların isimlerini unutmakta, tekrar karşılaştıklarında onların isimlerini hatırlamadıkları için kötü durumlara düşmektedir. Bu sorun günümüzün önemli sorunlarından birisidir. Bunun önemli nedenlerinden birisi teknolojik gelişmeler doğrultusunda yer ve zaman kavramının değişmiş ve tanışılan insan sayısının artmış olmasıdır.
İsimleri Neden Unutuyoruz?
Milatta sadece 190 milyon olan, 1900’lü yılların başında yaklaşık 1,65 milyar olan dünya nüfusu bugün 8 milyara ulaşmıştır. Bu, bizden daha öncekilerden çok daha fazla insanla karşılaşmamız ve tanışmamız demektir. Hızlı ulaşım araçlarının üretilmesi, dünyanın küçülmesi, yer bağımlılığından uzak online toplantılar ve Facebook vb. uygulamalar insan etkileşimini daha da hızlandırmıştır. Kabileler halinde yaşayan insanlar sosyal etkileşimin yüksek olduğu kalabalıklar içinde yaşamaya başlamıştır. Kalabalık demek daha fazla insanla tanışmak ve isim hatırlama zorunluluğu demektir.
Her ne kadar beynin evrimsel gelişimi bu hızlı gelişmeye tam olarak ayak uyduramadıysa da, her türlü problemin üstesinden gelebilecek becerilere sahiptir. Bu özellik beynin ağlar, bağlar ve ilişkiler kurarak çalışması özelliğidir. Buna sinaptik plastisite denmektedir. Ayrıca insanoğlunun hayal gücü bu ağ ve bağların kurulmasını tetiklemek için yeterlidir. Beynin bu özelliklerinin etkin şekilde kullanılması halinde isimleri hatırlayamama probleminin çözümü çok basit bir iştir.
İsimleri Unutmamak için Ne Yapmalısınız?
İsim Hafızası Nasıl Geliştirilir – Hayal gücünün kullanılması, beynin her iki yarım küresinde aynı anda çoklu uyarılar oluşturulması, bilgiler arasında bağlar ve ilişkiler kurulması, bunların farklı kombinasyonlarının birlikte kullanılması ile oluşturulabilecek çok sayıda teknik vardır. Çözüm için bugün ben size basit bir yöntem önereceğim.
Hafıza teknikleri kullanan çoğu insanın adları ve yüzleri hatırlamak için kullandığı model şu şekildedir; (1) Tanışılan kişinin bir özelliği tespit edilir, (2) Kişinin adı bir objeye dönüştürülür ve (3) Bir şekilde kişinin ismini temsil eden obje kişinin seçtiğiniz özelliğiyle ilişkilendirilir. Yeterince basit, değil mi?
Ancak burada iki temel sorun vardır:
- Anında bir hafıza ilişkisi kurabileceğinizden nasıl emin olabilirsiniz?
- Yüz ve isim arasında bir bağlantı kurabilseniz bile kişiyle tekrar karşılaştığınızda ismi gerçekten hatırlayabildiğinizden nasıl emin olabilirsiniz?
Unutmayın, herhangi bir şeyi hatırlamak için kullanmamız gereken model şudur: Bu modelin amacı, karşılaştığınız kişiye baktığınızda adını otomatik olarak hatırlayabiliyor olmanızdır. Bu yüzden kişi için seçtiğiniz özelliğin ismi hatırlatmak için iyi bir tetikleyici olduğundan emin olmalıyız.
Size hafıza ilişkisini nasıl hızlı bir şekilde oluşturacağınızı ve seçtiğiniz anımsatıcının kişinin adıyla gerçekten güçlü bir şekilde bağlantılı olduğundan nasıl emin olacağınızı göstermeye çalışacağım.
1- Tetikleme: Az önce belirttiğim gibi, tetikleyici kişinin sizin dikkatinizi çeken bir özelliği olmalıdır. Bazen bu tetikleyici kişinin tanıdığınız birine benzemesi, mesleği, memleketi veya özel bir becerisi de olabilir. Ama en etkin yöntem yüzün tetikleyici olarak kullanılmasıdır. Yüzün tetikleyici olarak kullanılması, beyninizdeki yüz tanıma bölgesinin geliştirilmesi için bazı uygulama ve egzersizler yapmanızı ve yüz gözlem becerinizi biraz geliştirmenizi gerektirir. Tekniğin yüzle ilişkilendirilmesi için mutlaka Melik Duyar‘dan eğitim almalısınız. Ben de ondan öğrendim.
Bugün ben, aldığım eğitim doğrultusunda, kişinin yüzüyle değil de, fiziksel yapısı, mesleği ve kişisel bilgileri ile hafıza ilişkileri kurularak bunların nasıl ismi tetikleyici olarak kullanılabileceğine birkaç örnek vereceğim.
2- İsmi hatırlatacak görsel bir sembol seçimi: İsim zaten “Aslan”, “Lale”, “Demir” gibi görsel bir objeyi temsil ediyorsa, bu objeyi direkt olarak hatırlatıcı görsel olarak kullanabilirsiniz. Peki, isim “Harun”, “Jale”, “Bedri” ve “Nihal” gibi beyninizde bir obje oluşturmayan isimlerse ne yapacaksınız? Yapmanız gereken şey beyninizde hemen bu isimleri anımsatacak “objeler” oluşturmaktır. Bunu isimle başı ve sonu kafiyeli olan görsel objeler düşünerek yapmak mümkün. Örneğin “Harun “ için “horon”, “Jale” için “yale (kilit)”, “Bedri” için “bateri” ve “Nihal” için bir “nihale” hayal edebilirsiniz. Bu örnekte “horon”, “yale (kilit), “bateri” ve “nihale” farklı isimler için tetikleyici rolündeki objeleri temsil etmektedir.
Dünya Hafıza Şampiyonlarından olan Melik Duyar‘ın anlattığı bir örneği sizlerle paylaşmak istiyorum. Örnek olarak aşağıda isimleri verilen kişilerle tanıştığınızı düşünelim.
3- İsim ile Kişi Özelliğinin İlişkilendirilmesi: Şimdi sıra kişiyi temsil eden özellikle ismini anımsatan obje arasında hayali olarak bir ilişki kurulmasına geldi.
“Bedri” adındaki bu kişinin isim anımsatıcısı olarak “bateri” objesini kullanacağız. Bedri’nin baterist olduğunu ve çok güzel bateri çaldığını hayal edebiliriz.
“Harun” adındaki Karadenizli bu kişinin adı için “horon” faaliyetini anımsatıcı olarak kullanabiliriz. Karadenizli olduğu için horon oynamayı çok sevdiğini düşünebiliriz.
“Jale” adındaki bu bayanın ismini hatırlatacak obje için ismiyle kafiyeli olan “Yale” (“Yale marka”) asma kilit düşünebiliriz.
“Nihal” adındaki bu bayanın adı için de üzerine tencere ve kap koyulan bir “nihale”yi hayal edebilirsiniz. Bu bayanın kalabalık bir ailenin annesi olduğunu ve aileye çok miktarda yemek pişirip, bunları nihalelerin üzerine koyduğu ilişkisini kullanabilirsiniz.
İsimleri Unutmamak için Ne Yapmalısınız – Bu ilişkiler profesyonelce beyinde yüz şablonları oluşturacak seviyede egzersizler yapılarak ve isim sembollerinin de kişinin yüzündeki bir özellikle ilişkilendirilerek çok daha etkin bir şekilde uygulanabilmektedir. Dünya Hafıza Şampiyonlarından olan Melik Duyar’ın böyle bir canlı gösterisi izlemeniz için aşağıda paylaşılmıştır. Melik Duyar “İsimler ve Yüzler için Hafıza Gücü” eğitimi başlığı altında kullandığı teknikleri katılımcılarla uygulamalı olarak paylaşmaktadır.
