İş Görüşmesi – İş Teklifi Odaklı Müzakereler İçin Tavsiyeler: Potansiyel bir işverenle bir iş teklifinin nasıl müzakere edileceğini bilmek size avantaj sunacaktır. Bu makalede, doğru bilgilerin nasıl ortaya çıkarılacağı, hangi soruların sorulacağı ve nasıl tam olarak bilgi sahibi olunabileceği hakkında tavsiyeler verilmektedir.
Hayatta karşılaşabileceğimiz en heyecan verici deneyimlerden biri, yeni bir işe başlama olasılığıdır. İş görüşmesi sürecinde, endişenin beynimizde yarattığı vızıltıyı duyar ve bir tür özgüven dalgalanması ya da duygu akışları hissedebiliriz. Ancak daha sonra, kendimizi boşluğa bakarken, parmaklarımızı gergin bir şekilde birbirine vururken, telefona kısa ve kaçamak bakışlar atarken ve cevap gelmiş mi diye sık sık e-postalarımızı hevesle kontrol ederken buluruz. Nihayet, o büyülü an gelir – işi almak üzereyizdir ve şirket iş teklifi hakkında konuşmak istemektedir. Peki, bundan sonra ne yapacağız?
İş Görüşmesi – İş Teklifini Değerlendirmeye Hazırlık
Eğer o ana kadar yapmadıysanız, bilin ki en hayati görev, müstakbel işverenimizle iş teklifini görüşmek üzere buluşmadan önce bu görüşme için hazırlanmaktır. Onlarla buluşmadan önce bilmemiz gerekenler nelerdir?
Şirket ya da Kurum Hakkında Araştırma Yapın!
Potansiyel işverenimiz hakkında elimizden gelen her şeyi öğrenmemiz gerekiyor ve bunu yapabilmek için aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçok kaynağımız var:
- Mevcut yayınlarını edinmek için web sitesini araştırın veya kuruluşun halkla ilişkiler ofisi ile iletişim kurun. Ayrıca, haber bültenlerinden ve basın bültenlerinden değerli bilgiler de alabilirsiniz.
- Kuruluşun hissedarlar için hazırladığı yıllık mali raporunu bulun. Şirketin finansal durumu, kurumsal felsefesi, tarihi ve ürün ya da hizmetleri hakkında bu kaynaklardan oldukça fazla bilgi edinebilirsiniz.
- Halk kütüphanelerinden, çeşitli mali rehberlerden, dergilerden ve gazetelerden ek bilgi alınabilir. Sanayi ve istihdamdan sorumlu devlet daireleri de endüstrinin mevcut istihdam durumu hakkında değerli veriler sağlayabilir. Ayrıca, belirli meslekler için maaş aralıkları ve mesleklerle ilgili istihdam koşulları ve projeksiyonlar hakkında bilgi edinebilirsiniz.
İş Görüşmesinde Sorulabilecek Sorular
- İş yeri nerede? Taşınmamız gerekirse, taşınma masraflarını ve yaşam maliyetinin maaşımızı nasıl etkileyeceğini bilmemiz gerekecek. Bir ailemiz varsa, eşimiz için mevcut olan iş imkanları, okulların yeri ve konutlar hakkında bilgi sahibi olmamız gerekir.
- Şirket uygulamalarının kendi inançlarımıza ve çıkarlarımıza uygun olup olmadığını bilmemiz gerekir.
- Kuruluşun büyüklüğü bizim üzerimizde nasıl bir etki yaratacak? İleriye dönük ve önemli kariyer fırsatları olacak mı?
- Şirket, mesleki eğitimler açısından bize ne tür fırsatlar sunacak? Diğer dahili ve harici kurslara erişebilecek miyiz ve geri ödeme yapılacak mı?
- Sundukları iş, bu pozisyona katacağımız değerlere ve becerilere uyuyor mu?
- Şirketin sektöre ilişkin uzun vadeli beklentileri nelerdir?
- Son olarak, maaş aralığı nedir? Maaş görüşmeleri ne zaman yapılacak? Ayrıca, bu iş teklifinin hisse senedi seçenekleri, komisyonlar, primler, sağlık sigortası, fazla mesai, tatil, emeklilik planı ve seyahat masrafları gibi faydalar sağlayıp sağlamayacağını ve bu faydaların maliyetinin ne kadar olacağını bilmemiz gerekir.
İş Görüşmesi – Maaş Rehberi Hakkında Kısa Bir Görüş
Maaşla ilgili görüşmeden önce, şirketin üç tür maaş kategorisinden hangisini kullandığını bilmemiz çok önemlidir:
- Dereceye Göre Ödeme Sistemi – Bu, kuruluşun önceden belirlenmiş olan belirli bir maaş aralığına sahip olduğu anlamına gelir. Bunu bilmemiz gerekir çünkü bu sistemi kullanan çoğu şirket yalnızca belirtilen aralık dahilindeki müzakereleri dikkate alacaktır.
- Sabit Teklif – Bazı kuruluşlar iş piyasasını derinlemesine araştırır ve tekliflerini “kabul et ya da vazgeç” şeklinde sunar.
- Müzakereler – Bu, mevcut olan sistemler içerisinde en nadir karşılaşılan sistemdir. Maaşla ilgili esneklerdir ve rakam üzerinde oynama payları vardır. Burada kendimizi belirli bir müzakere için hazırlamamız gerekir.
Olası İşverenle Tanışma ve Müzakere Süreci
Bir iş teklifi üzerine müzakere ederken düşünmemiz gereken birkaç nokta vardır:
- Konuşmayın, dinleyin. Şirket büyük olasılıkla maaş paketi içeren bir teklif sunacaktır. Teklif veren şirket sözleşmenin ta kendisidir. Onların tekliflerini dinlemeliyiz. Sonuç olarak çok fazla bilgi sunar veya ortaya koyarsak başarımızı sınırlamış oluruz. Şirket genellikle pozisyonu kabul etmek için ne istediğimizi söylememizi sağlamaya çalışacaktır çünkü bu bilgi onlara sunmaları gereken minimum paketi belirleme fırsatı vermektedir. Bu nedenle, tekliflerini düşünmeden ve karşı teklifinizi vermeden önce mümkün olan tüm bilgileri toplayın. Tekliflerinin nispeten düşük olmasını bekliyorsanız ve pozisyonunuzdan eminseniz, onlar kendi tekliflerinden bahsetmeden önce siz maaş beklentinizi gündeme getirin.
- Adalet ilkesini unutmayın. İşverenler, bütçelerine ve insan kaynakları politikalarına göre belirli bir aralıkta müzakere edeceklerdir. Bu ilkeye, taleplerimizde makul olarak ve en önemlisi pozisyonu hak etme nedenlerimizi haklı çıkarmak için üzerimize düşeni yaparak karşılık vermeye çalışmalıyız.
- Gerçekçi Olun– Müzakere gücümüz, durumun gerçekliğinin yanı sıra arz ve talebe dayanmalıdır. Büyük talep gören becerilere sahipsek, müzakeredeki pozisyonumuz daha değerli olacaktır, ancak bu pozisyon için gereken nitelikli çalışan potansiyeli fazla ise, kendi müzakere gücümüzü artırmak zorunda kalabiliriz.
- Müzakere Kazanmakla İlgili Değildir –Her zaman kariyer hedeflerinize bağlı kalmayı ve potansiyel bir işvereni “diğerinden üstün tutmaya” çalışmamayı unutmamalısınız, çünkü bu muhtemelen onları kazanmak yerine sizden uzaklaşmalarını sağlayacaktır.
- Yaratıcı Olun – Arkanıza yaslanın ve teklife bir bütün olarak bakın. Göreceli ihtiyaçlarınıza göre, teklifin değerini artırmak için değiş tokuşlar mümkün mü?
- Müzakereyi Ne Zaman Sonlandıracağınızı Bilin – Açgözlülüğe yenik düşmemiz önemlidir. Durmamız gereken nokta, istenen hedeflerimize ulaştığımızı fark ettiğimiz ve müzakereye dahil olan iki tarafı da düşünebildiğimiz noktadır. Baskı yapmaya devam edersek, mükemmel olabilecek bir anlaşmayı elimizden kaçırma riskini alırız.
- İş Teklini Netleştirin – Aşağıdaki maddeler de dahil olmak üzere, teklif edilenleri her zaman onaylatmak isteriz:
- Maaş ve prim paketi
- İş yeri
- Başlangıç tarihi
- Taşınma masraflarının karşılanması
- Komisyon ve bonuslar
- Cevap alacağınız tarih
- Teklifi Hemen Kabul Etmeyin – Bilgiyi özümsemek için kendimize biraz zaman ayırmalıyız. Ancak, bizden cevap almak istedikleri tarihi ve bunun telefonla mı yoksa şahsen mi yapılacağını mutlaka konuşun. Keyfi bir tarihi kabul etmek yerine, neden verdikleri tarihe ihtiyaç duyduklarını sorun.
İş Görüşmesi – Müzakere Edilebilir Konular
Aşağıdaki konular müzakere edilebilir konular olarak belirtilebilir:
a) Maaş – Bu muhtemelen belirli sınırlar ve maaş aralıkları dahilinde olacaktır. Şirketin pazar araştırmanızla bağlantılı olan maaş esasları size bu alandaki olasılıklarınız hakkında yeterli bir fikir vermelidir.
b) Tarih ve Yer Belirtme – Bu yine değişken olabilir. İşverenin ihtiyaçlarını kendinizle bağlantılı olarak düşünün, ancak makul ve gerçekçi olun. Ayrıca öngörülen bölge yerine başka bir şehri veya coğrafi bölgeyi seçme şansına sahip olabilirsiniz.
c) Mesleki Değerlendirmeler – Bazı işverenler gerçekleştirilen hizmet için bonuslar sunabilir. Muhtemelen ilk değerlendirmenin en erken ne zaman yapılacağını müzakere edebiliriz.
d) İkramiyeleri ve yer değiştirme masraflarının geri ödenmesi konusunu imza altına almak – Çoğu kuruluş, taşınma için size geri ödeme yapacaktır. Bu, seyahat, yemek ve geçici konaklama, ev satın alma yardımı veya taşınma masraflarını içerebilir. Bu hususların bazıları veya tümü konusunda pazarlık edilebilir, öte yandan sıkı bir şekilde uygulanan şirket politikasına göre sınırlandırılabilir. Bonuslar makul bir çerçevede müzakere edilebilir.
- Koşullarınızı Belirleyin – Tekliflerini görüşmek üzere şirketle temasa geçmeden önce, teklifi ihtiyaçlarımız ve hedeflerimiz açısından değerlendirdiğimizden emin olmalıyız. Bir müzakere stratejisi geliştirirken hatırlamamız gereken en önemli nokta esnekliğe izin vermektir. Maaş taleplerimizi kabul etmiyorlarsa, bunun yerine belki de bir bonus anlaşması isteyebiliriz.
- Şirket son teklifini yaptığında kararınızı verin – Şirketin nihai teklifini verdiği durumda, genellikle müzakerenin sona erdiğini düşünmeliyiz. Şimdi onlara kararımızı bildirmeye ve bu kararı tam olarak yerine getirmeye hazır olmalıyız. Bir teklifi reddedeceksek, şirkete teklifleri için teşekkür eden bir mektup göndermek ve bunu nazikçe yapmak mantıklıdır. Bunun nedeni, gelecekte tekrar bizimle iletişime geçebilmeleri olasılığını mümkün kılmaktır. Bu nedenle bir işi reddederken köprüleri yakmak doğru olmayacaktır.
- Yazılı anlaşmalar yapın – Olası işverenden kararlaştırılmış istihdam şartlarımızı yazılı olarak teyit etmesini istemek her zaman akıllıca olacaktır. Akıllı olun ve bir şey ters giderse, iş koşullarınızı ileride başvurmak üzere belgelendirin.
Sonuç
Unutmayın, daima hazırlanın, hazırlanın, hazırlanın! Potansiyel bir işveren hakkında bilgi sahibi olmak, müzakere etmemizi sağlayacak ve müzakere sürecinde onları etkileyecektir. Müzakere ederken gerçekçi ve makul olmalı ve başarımızı artırmak için her zaman profesyonel davranmalıyız.
Yazar: Onur Buzağıcıoğlu
Web: www.onurbuzagicioglu.com
Kaynak: https://www.negotiations.com/articles/job-offer-negotiation/
