Psikoloji

Su Felsefesi Nedir –  Su: Alçak Gönüllülük, Uyum Ve Açıklık

Su Felsefesi Nedir? – Su: Alçak Gönüllülük, Uyum Ve Açıklık – Günümüz insanının zorlu çıkmazları var. Teknolojik desteklerin hayatımızı kolaylaştırması gerekirken daha fazla karmaşaya itelemesi psikolojik kaosa neden oluyor. Telefonlarınızda bir sürü okunması gereken bildirimler, e-maillerle gelen mesajlar, üye olduğunuz grupların lüzumlu lüzumsuz paylaşımları can sıkıcı olur çoğu kez. Gidiş nereye, diye sorarsınız kendinizi ikna edecek bir yanıt bulamazsınız.

Kendinizi çoğu kez meşgul ya da yoğun hissedersiniz. Aslında üretken hissedersiniz. Yine de işin sonunda bir şeylerin eksik kaldığını hissedersiniz.

Ne olduğunu anlamaya çalışırsınız. Ama daha düşünme fırsatı bulamadan ertesi gün her şey yeniden başlar. Çoğumuz yılların altında bu psikolojiyle ezilir.

Stresli ve gergin olmak hayatınızın yaması gibi durur üstünüzde. Bazen dünya çok hızlı dönermiş gibi gelir; ne yapacağınızı bilemezsiniz. Sonra oturur düşünürsünüz; bütün bunlarla nasıl başa çıkacaksınız?

Cevap aramaya başlasınız, ona buna danışsanız size bir sürü tavsiyede bulunan çıkar. Kimi, kişisel gelişim kitapları okutur. Okursuuz, çoğu kez daha çok stres olursunuz. Gerginliğinizi artıran bir sürü güzel laflar; ama lafla peynir gemisi yürümüyor!

Su felsefesi – Böyle bir dostum vardı. Tam pes etmek üzereyken karşılaştım; bitmiş tükenmişti. Onu dinleyecek kimse bulamamıştı. Dinleyenler de çaresiz kalmışlardı. Elimde de o gün internetten çıktısını aldığım “Tao Te Ching’in “Yol ve Erdemin Kitabı” vardı. Bu kitap 2.600 yılı aşkın bir süre önce yazılmış eski Çin felsefesi klasiklerinden biriydi. Kitap denemez aslında; çünkü çok ince bir kitap. Sadece 81 sayfa. Her sayfada kısa bir şiirimsi var. Şiirimsi diyorum, çünkü dizeler şiir ile nesir karşımı. 7. sayfada şu şiirimsi vardı. Nesre çevirip yazıyorum:

Hakikî iyilik su olmaya benzer. Sudaki iyilik on bin şey için iyiliktir ve hiçbiriyle rekabet etmez. Süzülür, en derin kuyulara iner ve nihayet yolunu bulur. Güzel evlerde yaşayın, derinlikli düşünün ve herkese iyi olun. Sözlerinizi tutun, adil yasalar koyun, doğrulukla hareket edin ve her işi vaktinde bitirin. Rekabete girmediğiniz sürece hataya da düşmezsiniz.

Büyük Dövüşçü Bilge İnsan Bruce Lee bir defasında şöyle demişti su için:

Zihnini boşalt. Su gibi formsuz, şekilsiz ol. Şimdi, suyu bir bardağa doldurursan, su bardak olur. Onu çay demliğine doldur, o zaman su çay demliği olur. Bak, su akar, yayılır, damlar ya da parçalanır. Su gibi ol dostum.

Mevlana’nın Su Felsefesi: Su Gibi Aziz Ol!

Su felsefesi nedir? Mevlana’nın Su Felsefesi: – “Sen, hep bir su olduğunu düşün. Su gibi güzel, su gibi yararlı, su gibi vazgeçilmez… Ve su gibi hayat kaynağı olduğunu düşün. Ama su gibi yaşatıcı ol; su gibi yıkıcı, sürükleyici ve öldürücü değil! Sen bir su ol… Ama rahmet ol; âfet değil! Su isen; tarlalarını basma insanların, yuvalarını yıkma, ocaklarını söndürme; sana «felâket» denmesin!

Ayrıca su gibi sakin olabileceğin gibi, su gibi de «kıyâmetler» koparıcı olabileceğini unutma… Unutma; senin işin rahmet olmak, âfet değil! Vadiler varken önünde ve ovalar varken, yayılabileceğin; küçük ırmaklara ayırabiliyorsan kendini ve bardaklara bölebiliyorsan, hayat verirsin çevrene. Ve yaşayabilirsin dünya dönmesine devam ettiği müddetçe. Yoksa hep duyulmayan, dinlenmeyen; korkulan ve kaçılan olursun seller, afetler gibi.

Vay canına! Bu tür parçalar içimi titretir. Tüylerim diken diken olur. Kaygılarım ve stresimi giderir. Hem Lao Zi, hem Bruce Lee hem Mevlana, su üzerine derin düşünceleri basit iki cümleyle anlayışımıza indirmişlerdi. Bunları okudukça şiirdeki temayı günlük hayatıma uygulamaya çalışıyorum.

Eh! Kutsal Kitabımızda da “Biz her şeyi sudan yarattık!” buyurmuyor mu? (Enbiya Suresi, 30)

Su Felsefesi Nedir? – Su Felsefesinin Üç Özelliği

1-) Alçak Gönüllülük

Su felsefesi nedir? – Su felsefesinin ilk özelliği alçak gönüllülüktür. Nehirdeki suyu ele alalım. Hep alçaktan akar. Bitkilerin büyümesini, hayvanların hayatta kalmasını sağlar. Dikkati üzerine çekmez ya da hiçbir ödül ve farkındalığa ihtiyacı yoktur. Su mütevazıdır. Ama suyun mütevazı katkısı olmadan şu an bildiğimiz hayat olmazdı.

Suyun alçak gönüllülüğü bana birkaç önemli şey öğretti. “Ne yaptığımı biliyorum, her şeyin cevabına sahibim.” diye düşünmek yerine “Bilmiyorum. Daha fazla öğrenmek istiyorum ve yardıma ihtiyacım var.” demenin tamamen normal olduğunu gösterdi.

Ayrıca bana, kendi başarımı ve zaferimi yüceltmek yerine başkalarınınkinden daha çok zevk almayı öğretti. Beni öne geçirecek şeyleri yapmaktansa, başkalarının zorlukların üstesinden gelmesinde onlara yardım etmenin daha anlamlı ve tatmin edici olduğunu öğretti. Mütevazı bir zihinle, etrafımdaki insanlarla daha güçlü bağlar kurabiliyordum. Onları özel ve büyülü kılan yaşantı ve deneyimlere gerçekten çok ilgi duyuyordum. Hayat daha eğlenceli oldu, çünkü her gün daha önceden hiç bilmediğim gariplikler, fikirler keşfedip sorunlara çözümler buluyordum. Bunu başkalarının fikir ve yardımlarına borçluyum. Bütün akarsular en sonunda okyanusa ulaşır çünkü okyanus onlardan alçaktadır. Suya gücünü veren alçak gönüllülüktür. Ama ben suyun bize denge ve yaşamı sağladığını, etrafımızdaki insanların yaşantılarından bir şeyler öğrenip değişim yapma yetisini verdiğini düşünüyorum.

2-) Uyum

Su felsefesi nedir? – Su felsefesinin ikinci özelliği uyumdur. Kayaya doğru akan suyu düşünürsek, su sadece etrafından akıp gidecek. Üzülmüyor, sinirlenmiyor ve telaşlanmıyor. Pek bir şey hissetmiyor. Su bir engele rastladığında güçlük ve anlaşmazlık olmadan her koşulda çözüm üretir. Bunun üzerine düşündüğümde neden stresli olduğumu anlamaya başlamıştım. Çevremle uyum içinde çalışmak yerine, ona karşı direniyordum. Bir şeyleri değişime zorluyordum çünkü kendimi kanıtlama ve başarı ihtiyacı beni tüketmişti. En sonunda hiçbir şey olmadı. Daha da çok hüsrana uğradım. Odağımı başarı yerine daha çok uyum yakalamaya çevirerek tekrar sakin ve odaklanmış hissedebildim.

Şu tür sorular sormaya başladım: “Bu eylem bana ve çevreme  daha fazla uyum getirecek mi?” Bu benim doğam ile uyumlu mu? Huzuru, nasıl bulmam gerektiğinde değil, benliğimde buldum. İşlerim daha kolay bir hâl aldı, çünkü kontrol edemeyeceğim şeylere odaklanmayı bıraktım ve kontrol edebileceklerime yöneldim. Kendimle savaşmayı kestim ve çevremle işbirliğinde bulunarak sorunları çözmeyi öğrendim.

Tabiattaki sistem aşamalıdır, acele edilmez. Yine de her şey başarıya ulaşır. Tao Te Ching uyumun gücünü bu şekilde açıklıyor. Suyun, zorlamadan veya çatışma yaratmadan çözüm bulabilmesi gibi biz de odağımızı daha fazla başarıya değil uyuma yönelterek yaptığımız atılımlardan  daha çok haz alacağımıza inanıyorum.

3-) Açıklık

Su felsefesi nedir? – Su felsefesinin üçüncü özelliği ise açıklıktır. Su değişime açıktır. Sıcaklığına bağlı olarak sıvı, katı veya gaz olabilir. İçinde bulunduğu ortama göre çaydanlık, bardak ya da çiçek vazosu şeklini alabilir. Aslında suyu çağlar boyunca dayanıklı kılan şey de çevredeki tüm değişikliklere rağmen, değişime ayak uydurabilmesi ve esnek kalabilmesi. Biz de sürekli değişimin olduğu bir dünyada yaşıyoruz. Görevlerimizin sabit olduğu bir işte çalışmayı, tek bir kariyerde ilerlemeyi beklemiyoruz. Ayak uydurabilmemiz için sürekli kendimizi geliştirmemizi bekliyorlar.

Su Felsefesi Nedir? – Sonuç

Su felsefesi Nedir? Su felsefesi “alçak gönüllülük”, “uyum” ve “açıklık”tır... Bunlar su hakkındaki düşüncelerden öğrendiğimiz üç şeydir. İngilizce adlarıyla kısaltma yaptığımızda “H2O” oluyor. Humble”, “Harmony” (H2) “Opennes” (O).

Yazıyı Can Yücel’in, insanları su üzerinden analiz eden şiiriyle bitirelim.

Dostlar ırmak gibidir.
Kiminin suyu az, kiminin çok
Kiminde elleriniz ıslanır yalnızca
Kiminde ruhunuz yıkanır boydan boya

İnsanlar vardır; üstü nilüferlerle kaplı,
Bulanık bir göl gibi…
Ne kadar uğraşsanız görünmez dibi.
Uzaktan görünüşü çekici, aldatıcı
İçine daldığınızda ne kadar yanıltıcı…
Ne zaman ne geleceğini bilemezsiniz;
Sokulmaktan korkarsınız, güvenemezsiniz!

İnsanlar vardır; derin bir okyanus…
İlk anda ürkütür, korkutur sizi.
Derinliklerinde saklıdır gizi,
Daldıkça anlarsınız, daldıkça tanırsınız;
Yanında kendinizi içi boş sanırsınız.

İnsanlar vardır, coşkun bir akarsu…
Yaklaşmaya gelmez, alır sürükler.
Tutunacak yer göstermez beyaz köpükler!
Ne zaman nerede bırakacağı belli olmaz;
Bu tip insanla bir ömür dolmaz.

İnsanlar vardır; sakin akan bir dere…
İnsanı rahatlatır, huzur verir gönüllere.
Yanında olmak başlı başına bir mutluluk.
Sesinde, görüntüsünde tatlı bir durgunluk.

İnsanlar vardır; çeşit çeşit, tip tip.
Her biri başka bir karaktere sahip.
Görmeli, incelemeli, doğruyu bulmalı.
Her şeyden önemlisi insan, insan olmalı…

İnsanlar vardır; berrak, pırıl pırıl bir deniz.
Boşa gitmez ne kadar güvenseniz.
Dibini görürsünüz her şey meydanda.
Korkmadan dalarsınız, sizi sarar bir anda.
İçi dışı birdir çekinme ondan.
Her sözü içtendir, her davranışı candan…

Can Yücel

Başa dön tuşu